İstanbul’da bir gün için bulunan İran cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecat, gazetemizin dış haberler müdürü Hayrettin Turan’la görüştü. Kendisine Suriye hakkındaki fikri sorulunca “halk hareketlerini destekliyoruz, her millet kendi liderlerini serbestçe seçebilmeli” dedi.
Ben, Ahmedinecat’ın kısa ziyaretinde mutlaka eksantrik bir çıkış yapacağını yazmıştım. Tahminim Amerika’ya, Obama’ya sataşması idi. Yukarıdaki cümleleri ise, Tahran’ın ne kadar oynak bir politika izleyeceğini gösterdi.
İran, 2011 Arap İhtilâli’ni destekliyor. Yani o ülkelerin diktatörlerini kınıyor. Liderini serbestçe seçen bir demokrasi gerektiğini söylüyor. Ama çok derinlerde kalan bir anlamla, Türkiye’nin, İran’ı Arap devletleri ve diktatörleri ile karıştırmaması gerektiğini bize ihtar ediyor.
Suriye’ye gelince, yalnız Banyas şehrinde 18-45 arasında bütün erkekler toplandı. Cezaevlerine sığmadı. Stadyuma tıka basa yığıldılar. Son hafta içinde 9.000 kişi tevkif edildi. İhtilâlden bu yana öldürülenlerin ve alıp götürülenlerin sayısının inanılmaz boyutlara ulaştığı söyleniyor.
Batı basını, Beşar Esad’ın eşini, 3 çocukları ile, İngiltere’ye yolladığını yazıyor. Esad’ın İngiltere’de 5 evi olduğu bildiriliyor. Esmâ Esad’ın İngiltere çifte uyruğunda bulunduğu malûm. Yüzde 7 (10, 20 falan, propaganda rakamlarıdır) Nusayrî azınlığa dayalı cuntanın iddiası, eylemcilerin eski suçlular, uyuşturucular, tinerciler, haydutlar, serseriler, düşman ajanları ve benzerlerinden oluştuğu merkezinde. Dış mihraklar. Suriye düşmanı ülkeler, bunları harekete geçirmişmiş!
Bu iddialar, cuntanın dünyayı uyutarak vatandaşlarını kesip biçmekte kararlı bulunduğunu gösteriyor. Beşar Esad’ın ise, bu iddiaya sahip çıkacağı anlaşılıyor. Ancak demokrasinin anavatanında yıllarca kaldıktan sonra baba mirasını sürdürmek için ülkesine davet edilen Dr. Beşar Esad’ın, sonuna kadar gitmeyeceği, “tecrübe ettim olmadı” deyip cuntayı bırakacağı da düşünülebilir. Bu hengâmede ailesini İngiltere’de daha güvencede görmesi de böyle açıklanabilir. Tabiatiyle cuntaya tamamen angaje olmak ihtimali de vardır. Suriye gelişmeleri ve konuya İran’ın yaklaşımı Türkiye başta, pek çok devlet tarafından dikkatle izleniyor.