Okula yeni bir öğretmen atanır. Gelir görevine başlar. Öğrenciler, derslerine giren yeni öğretmeni tanımak için çeşitli taktiklere başvururlar.

Farkında olarak ya da olmadan her an ölçümler yaparlar.

Dersi kaynatmak mümkün müdür?

Öğretmen ne kadar müsamahalıdır?

Sert mizaçlı mıdır, değil midir?

Nelere kızar, nelerden hoşlanır?

Kurallara bağlılığı ne ölçüdedir?

Her konuda sınırlar denenir.

Sınırın nerede başladığı, nerede bittiği tartılır ve sonuçta bir düzen tutturulur.

***

O yüzden aynı sınıf, öğretmenden öğretmene farklı bir yapı arz eder.

Disiplini zayıf bir öğretmen girdiğinde gevşek yapıda görünen sınıf, bir ders sonra titiz bir öğretmen kapıdan içeri adım attığında hemen değişiverir.

Okul aynı okuldur, sınıf aynı sınıftır.

Fakat öğretmen içerideki atmosferi tayin eden en önemli faktördür; at, sahibine göre kişner.

***

Sınırını bilmemek, bazen taşkınlıklara yol açar.

Deneme-yanılma usulü yapılan ölçümler sırasında, arada bir tatsızlıklar yaşanır.

Kimi zaman cezalandırma devreye girer, kimi zaman da ödüllendirme gerekir.

***

Sınırını yani haddini bilememek, yalnız öğrencilere mahsus bir durum da değildir.

Amir-memur ilişkisinde de geçerlidir, başka yerlerde de.

Kısaca diyebiliriz ki insanın olduğu her yerde, bir sınır tayin etme ve tayin edilen sınırları zorlama durumu görülür.

Haddini bilemeyenlerin başı, sık sık belaya girer bu yüzden.

***

Biri görevini aksatmayı dener...

Biri işine vaktinde gelmemeyi...

Kaytarmayı kâr zannedenler, bir süre sonra baş ağrısına maruz kalabilir.

Bir başkası haddini bilmemek yüzünden işinden olabilir.

Yalnız işinden olsa iyi...

Haddinden habersiz davranışlara bağlı olarak, bazen hapse girenler bile olur.

***

Görevini aşırı abartmak da haddini bilmezliğin bir türü.

Başladığı yeri biliyorsan, bittiği yeri de bileceksin.

Bilmezsen, biri gelir, hatırlatıverir.

Üstelik nazikçe olmaz o hatırlatma.

***

Omzu kalabalık koskoca generaller, haddini bilmezlik yüzünden, kışlanın sınırını aşıp görev tanımını fazlasıyla abartırlarsa...

Ülke yönetimini devirmeyi ve idareyi ele geçirmeyi kafalarına koymuşlarsa...

Bu maksatla planlar hazırlamış, her şeyi detaylı şekilde adım adım kayda geçirmişlerse...

Ve sonra bu planlar ortalığa saçılmışsa...

Ne yapmak gerekir?

***

Haklarıdır, ne yapsalar yakışır mı denecek? Helal olsun diye tempo mu tutulacak? (Hoş, bunu yapanlar da var ya, onların sorunu da aynı: Had meselesi.)

Koskoca paşaların, lise öğrencisi gibi haddini bilmemesi makul karşılanabilir mi?

Hamama giren terler.

Yönetimi silah zoruyla devirmeye kalkışırsan da, sonuca katlanacaksın.

Hukuk dışına taşan, hukuk içinde cezasını bulur.