İran cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad da New York’ta idi. Birleşmiş Milletler genel kurulunda o da bir konuşma yaptı. Dünyadaki yankıları az oldu. İran’ın gücünü ve politikasını göklere çıkardı. Batı’yı İran’ı anlamamakla suçladı.
Bunlar İran’ın sıradan lâfları. Daha çok İran halkına dönük sözler. Ancak İran liderinin bazı söyledikleri üzerinde durmak gerekiyor. Çünkü yıllardan beri Amerika ve müttefiklerini aşağılayan söylem yerine, yumuşak, barışçı, hattâ mütevazı eleştiriler içeriyor.
Bu sütunda yıllar boyu İran’ın çok kıvrak politika yeteneğine ve tarihî tecrübesine sahip bulunduğunu, sert ve şaşırtıcı dönüşler yapabileceğini tekrar tekrar yazdım. Ânî dönüş, şimdi kendini gösterdi. Ahmedinecad ne dedi? İran’ın nükleer çalışmalarının kontrol edilebileceğini, kimseyi tehdit falan etmediklerini, Amerika ile anlaşabileceklerini anlattı (ABD-İran karşılıklı diplomatik temsilcileri yoktur, Amerika’nın İran’daki menfaatlerini Tahran’daki İsviçre büyükelçisi savunur).
İran, müttefiki Beşar Esad’ın dünyanın nefretine muhatab olduğunu gördü. İran, Arap ırkçısı sosyalist Baas rejimi tarafıyla değil, diktatörün Şîî tarafı ile Suriye’ye yaklaşmıştır. Irak’ta da Saddam’ın Baas rejimi ve Suriye’den çok daha yoğunlukta Şîî’si vardı. Üstelik Irak Şîîleri, Suriye’deki gibi Şîa’nın en uç fraksiyonunda değildir. Câferi Şîîliği İran’dan öğrenmişlerdir (Nâdir Şâh Avşar’ın Sünnî’lere yaklaşmak için devlet dini yaptığı Câferilik, Sünnîler’e en yakın Şîa mezhebidir).
8 yıllık İran-Irak savaşında Irak Şîîleri, aynı mezhepten İran’la canla başla savaştılar. Mezhep birliği, devlet şuurunun önüne geçemedi. Öyle ki, Şâh’ın ordusunu tasfiye ederek zayıflatan İran, kısa zamanda savaşı kazanması gerekirken 8 yıl bocaladı.
Şimdi İran, Suriye’yi kaybetmek üzeredir. Türkiye de artık Malatya Radarı ile, bulunduğu tarafı vurgulamıştır. İran, İsrail’i tehdid ederek puan toplayacak gücünü yitirmiştir. Batı’nın lideri Amerika ile ilişkilerini yumuşatarak aleyhine bozulan dengeyi daha kaydırmamak ve vakit kazanmak için politikasını ayarladı. Washington’ın bu tutumuna vereceği karşılığı bekliyor.