Amerika-İran ilişkileri tam denge pozisyonuna girdi. Dengenin bozulması büyük bir savaşa zemin açacağı için, Hürmüz Boğazı ağırlıklı denge, gün gün değil saat saat izleniyor.
“Amerika ile İran arasında -iki tarafın muazzam güç farkı dolayısıyla- denge olabilir mi?” şeklinde düşünmeyiniz. Bir defa Tahran dış politikası, Washington’unkinden daha tecrübesiz değildir. Tahran’ın güç kaynakları öğünme, mübalağa, tehdit, bir savaşın insan kayıpları ile Amerikalıları korkutmak, Çin ve Rusya’nın da işe karışabileceği ihtimali ile tereddüde düşürmek gibi taktiklere dayanır (bir Amerikalı, bir İranlı’dan 10 misli daha iyi hayat şartlarında yaşar).
Evvelsi gün, Amerika’nın en yakın müttefiki olan İngiltere, İran’ı açıkça tehdit etti: Hürmüz Boğazı’ndan geçişi zorlaştırdığı takdirde “İran’ı vururuz” dedi. Ertesi gün Amerika, 5 aydan beri Somali korsanlarının tutsağı olan bir İran şilebini ve İranlı mürettebatını kurtardı. Tansiyon bir derece düştü. Fazla değil.
Zira İran’da Amerika’nın bu jestini kabul etmeyenler ağır bastı. Tek adım geri atılırsa, krizin direksiyonu Amerika’nın eline geçer fikri öne çıktı.
Amerika’nın 5. Filo dediği muazzam bir deniz kuvvetinin üssü Bahreyn’dedir. Yani Amerika’nın ayrılmaz müttefikleri 6 Körfez monarşisinden birinde. 6 Körfez monarşisinin hiçbirinin donanması yoktur. Birkaç küçük savaş gemisi ve savaş helikopterleri vardır. Binaenaleyh Amerika, Hürmüz’den yalnız dünyanın en yoğun petrolünü değil, savaş gemilerini de -iki yönde- geçirmeye mecburdur. İran’ın tarihin hiçbir döneminde donanma denecek deniz kuvveti olmadı. Bu sebeple Osmanlı ile başa çıkamadı. Bugün de deniz gücü aynı durumdadır.
Üstelik Hürmüz Boğazı denen açık denizin kâğıt üzerinde İran ile Umman arasında eşit paylaşılma durumu, Tahran’ın bütün iddialarına rağmen değişmiş değildir. Açık deniz boğazdır diye coğrafyaya direnemezsiniz. (Umman, nüfusunun yarısı Sünnî, yarısı Hâricî-İbâdî bir Arap devletidir, kral aynı zamanda bu mezhebin başıdır, Zengîbâr ile aynı hanedandır).