Belgede bulunan imzası yüzünden mahkemeye çağırılan, tanık veya sanık sıfatıyla ifadesi alınan yüksek rütbeli askerlerden duyduğumuz, duyunca şaşkınlığa düştüğümüz bir cümle:

"Belgeyi imzalamak, içeriğini onaylamak anlamına gelmez."

Buyur buradan yak!

Ya ne anlama gelir?

Düşün düşün biz bu işin içinden çıkamayız.

*

Bir belge hazırlanmış, komutanın önüne gelmiş, imzayı çakmış, göndermiş.

Fakat o imzanın atılması, belgede yazılanları onayladığı anlamı taşımıyor söylenenlere göre.

Emir komuta zinciri diye bir şey var!

Kolay mı imzalamamak?

Selam çakar gibi imzayı fiyakayla çakacaksın.

Alt rütbeden gelen belge, imzalar eklene eklene yukarıya doğru çıkacak.

Bu bir görev!

Belgede yazılanlara karşı çıksan bile yapacak bir şey yok.

Anladığımız budur.

"Rutin bir işlem..."

*

Eğer öyleyse, irade kimde?

İnisiyatif sahibi olan kim?

İmza atmak, onaylamak anlamına gelmiyorsa, niçin imzaya gerek duyuluyor?

O zaman, imzalamaması da onaylamadığı anlamına gelmez. (Gelemez, gelmemeli.)

Ve hiç kimse herhangi bir belgeye attığı imzadan dolayı sorumlu tutulamaz.

Belge alttan gelir, komutan imzayı çakar, üste gönderir.

Üst komutan alır, o da imzayı çakar, üste gönderir.

Zincir böylece devam eder.

*

Belgede yazılanlar ne kadar tehlikeli olursa olsun...

Ne kadar büyük sorumluluk gerektirirse gerektirsin...

Hiç fark etmez!

En altta belgeyi hazırlayan başçavuş mu, teğmen mi artık her kim ise, sorumlu o demektir.

İyi de ona kim hazırlaması için emir verir?

Yoksa ordu yukarıdan aşağıya doğru değil de aşağıdan yukarıya doğru mu yönetiliyor?

*

Eğer askeriyedeki işleyişte, belgelere atılan imzalar onay anlamı taşımıyorsa, sivil hayatta niye taşıyor?

Kira sözleşmesine attığımız imzalar...

İş sözleşmelerine attığımız imzalar...

Sporcuların transfer imzaları...

Her türlü yazılı anlaşma ne maksatla yapılıyor?

Biz niye attığımız her imzadan sorumlu oluyoruz?

Sıkıştığımız durumlarda "oradaki imza onayladığım anlamına gelmez" deyip sıyrılamıyoruz?

Bizim başımız kel mi ki karakolda doğru söyleyip mahkemede şaşma hakkımız yok?

*

Tekrar edelim: Bu mantıkla, emir komuta zinciri içinde kimseye sorumluluk yüklenemez.

Bendeniz şunu da merak ediyorum:

Bir komutan, imzaladığı bir belgenin içeriğini onaylıyorsa, nasıl davranıyor?

Öyle ya...

Her imza onay anlamına gelmiyorsa, onaylayarak imzalanan belgeler de oluyordur arada sırada.

O imzalar ne şekilde atılıyor?

Birini tebessüm ederek, diğerini ise kaşlarını çatarak mı imzalıyor?

Birini ayakta, diğerini oturarak mı?

Farkı nasıl anlayacağız, nasıl bileceğiz?

Bizi boşverin, hiç değilse mahkemedeki hâkimler anlasın aradaki farkı.