12 Mart 1971 Cuma günü vatandaşlar, TRT’nin 13 Haberleriyle heyecanlandılar. Millet cumadayken TSK muhtıra vermişti. Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay’a sunulan muhtırada parlamento ve hükümetin ülkeyi gerilettiği gibi beylik laflar edilmekteydi. Metnin altında Genelkurmay Başkanı Memduh Tağmaç, KKK Faruk Gürler, Hv. KK Muhsin Batur, Dz. KK Celal Eyiceoğlu’nun imzaları bulunmaktaydı.
Meclis ve senato feshedilmiyor, anayasa yürürlükte kalıyor ancak Çankaya yoluyla hükümet istifaya mecbur bırakılıyordu.
Bu silahlı baskı üzerine Başbakan Süleyman Demirel istifasını verdi. Askerler, bir tarafsız ismin başkanlığında partiler üstü teknokrat bir hükümet istemekteydiler. 40 yıllık CHP’li Nihat Erim, partisinden istifa ettirilerek ona ‘sen artık tarafsızsın!’ dendi. Bu tarafsız Başbakan da tâ Amerikalardan Atilla Karaosmanoğlu’nu getirdi. Karaosmanoğlu, sonra ‘bu meclis milletten 2350 yıl daha geride’ diyerek ona hakaret edecektir.
12 Mart Muhtırası, bir bakıma bir karşı darbedir...
1960’ta kurulan TİP’de daha sonra görüş ayrılığı çıktı. Teorisyenliğini Mihri Belli’nin yaptığı bir grup sosyalist, kendilerine ‘Milli Demokratik Devrimciler’ dediler. Sovyet Devrimi gibi önce genç subaylarla askerî darbe yapılmasını, sonra da proletarya ihtilalini hedef almışlardı. Eylemin lideri Cemal Madanoğlu’ydu. MDD kamuoyu oluşturmak için Doğan Avcıoğlu yönetiminde haftalık Devrim gazetesini çıkartıyordu. Hasan Cemal de genel yayın müdürüydü.
MDD cuntası 9 Mart 1971 tarihinde askerî darbeye karar verdi.
Darbe komutanı E. Kor. Gnl. Cemal Madanoğlu’ydu.
Faruk Gürler ve Muhsin Batur da cuntaya dahildi. Bazı mezhepçi generaller de işin içindeydi. Ancak MİT, Mahir Kaynak ve Mehmet Eymür vasıtasıyla cuntaya sızmıştı. Bu isimler darbeyi üstlerine bildirdiler. Bunun üzerine Faruk Gürler ve Muhsin Batur cuntadan koptu. Ne var ki her iki isim hiçbir zaman rahat durmayacaktır.
12 Mart Muhtırası, hem 9 Mart Cuntasını çökertmek için yapılıyor ve hem de onlara bir gerekçe bırakmamak maksadıyla hükümeti değiştiriyordu. 12 Mart çift yönlü bir darbedir. Memduh Tağmaç bir denge, birinci ordu komutanı Faik Türün cuntacılar için caydırıcı unsur olmuştur. Sadece cuntacılar tasfiye edilip hükümete ilişilmeseydi olmaz mıydı? En doğrusu olurdu. Fakat genç subaylardan bir kısmıyla kara ve hava kuvvetlerini kaybetmiş bir genelkurmay karargâhı her halde çıkış yolu bulamadı.
AP hükümetinin 11 Şubat 1970’te parti içinden düşürülmesinden sonra, 12 Mart 1971 Darbesiyle tekrar düşürülmesiyle şirazesi kopan siyasi istikrar, yerlerde süründü. Terör azdı. Kürtçülük çimlendi. Darbe tarihinden 1973 Ecevit Hükümetine kadar iki yıl içinde birbirinden zayıf 4 ayrı partiler üstü hükümet kuruldu.
1971-1980 arası da kayıp yıllardır.
Bizim ne az kazanılmış yıllarımız vardır.