Balkanların önemli ve sorunlu ülkelerinden biri olan Sırbistan, 6 Mayıs 2012 günü sandık başına gitmeye hazırlanıyor. Bir diğer Balkan ülkesi Yunanistan’la aynı gün gerçekleştirilecek seçimlerde, genel ve yerel temsilcilerin yanı sıra, Boris Tadiç’in 4 Nisan’daki istifasıyla boşalan, Cumhurbaşkanlığı makamının yeni sahibini belirlemek için sandık başına gidecek.

Yüzde beşlik seçim barajının uygulanacağı seçimlere; Demokrat Parti-DS, Sırp Radikal Partisi-SRS, Sırbistan İlerleme Partisi-SNS, Sırbistan Demokratik Partisi-SDP, Sırbistan Sosyalist Partisi-SPS ve Liberal Demokrat Parti-LDP’nin aralarında bulunduğu, 89 siyasi parti katılacak.

Her ne kadar seçimlere katılan parti sayısı fazla olsa da, aslında, iki siyasi parti öne çıkıyor: Boris Tadiç liderliğindeki Demokrat Parti-DS ve Tomislav Nikoliç liderliğindeki aşırı milliyetçi Sırbistan İlerleme Partisi-SNS. Bugüne kadar yapılan tüm kamuoyu araştırmaları, SNS’nin, ortalama 5-6 puan farkla, Demokrat Parti’nin önünde olduğunu işaret ediyor. Ancak her iki siyasi parti de, tek başına hükümet kurmaya yetecek oyu alamıyor.

Sırbistan’ın bugünkü siyasi havası, 2007 yılına benzer bir tablonun oluşma ihtimalinin çok kuvvetli olduğunu gösteriyor. 2007 seçimlerinde, Avrupalı Sırbistan için Koalisyonu-ZES’in en büyük partisi olan Boris Tadiç liderliğindeki Demokrat Parti-DP, yüzde 38,4 oranında oy almıştı. Ancak, savaş suçu işlediği gerekçesiyle 2003’den bu yana Lahey’deki mahkemede tutuklu yargılanan Voyislav Şeşely liderliğindeki Sırp Radikal Partisi-SRS ve Vojislav Kostunica’nın aşırı milliyetçi Sırbistan Demokrat Partisi-SDP’nin yüzde 41 oranında oy alması sebebiyle, Tadiç, tek başına hükümet kuramamıştı.

Seçimlerden en kazançlı çıkan, oyların yüzde 7,5’ini alan Slobodan Milosevic’in partisi Sırbistan Sosyalist Partisi-SPS oldu. Sırp Radikal Partisi’nin birinci, Demokrat Parti’nin ikinci ve Kostunica liderliğindeki Sırbistan Demokratik Partisi’nin üçüncü olduğu seçimler neticesinde, hükümeti, ikinci ve üçüncü olan partiler kurmuştu.

6 Mayıs 2012’de yapılacak seçimlerin sonuçları hakkında en belirgin olan husus ise, Tomislav Nikoliç önderliğindeki koalisyonun oldukça güç kaybedeceğidir. Dolayısıyla Demokrat Parti’nin, Başbakan Yardımcısı ve İçişleri Bakanı İvica Daciç’in liderliğindeki Sırbistan Sosyalist Partisi ve belki üçüncü bir partiyle birlikte yeni bir koalisyon hükümeti kurma olasılığı oldukça yüksek.

Bölgesel barış ve istikrar açısından böylesi bir netice en ideal seçenek olarak görünüyor olsa da, Kosova ve Bosna-Hersek ile ilişkilerde kesin ve kalıcı kararlar alınmasını beklemek mümkün olmayacaktır.

Gelelim Cumhurbaşkanlığı seçimine...

Cumhurbaşkanlığı yarışının, tıpkı parlamento ve yerel seçimlerde olduğu gibi, Demokrat Parti lideri Boris Tadiç ve Sırbistan İlerleme Partisi-SNS lideri Tomislav Nikoliç arasında geçmesi bekleniyor. Tadiç ve Nikoliç, bundan önceki Cumhurbaşkanlığı Seçiminde de karşı karşıya gelmişlerdi. 2008 yılındaki seçimlerin ilk turunda, Nikoliç oyların yüzde 38,26’sını, Tadiç ise yüzde 35’ini almıştı. Ancak ikinci turda, üç puanlık fark tersine dönmüş, Tadiç yüzde 50,5 ve Nikoliç yüzde 47,9 oranında oy almıştı. Böylelikle Tadiç, yeniden Cumhurbaşkanlığına seçilmişti.

Elde edilen bu neticenin en temel sebebi, AB’nin seçimlerden bir hafta önce Sırbistan ile İstikrar ve Ortaklık Anlaşması’nı imzalama kararı alması ve İtalyan firması Fiat’ın Sırbistan’da bir otomobil fabrikası satın alıp, yüzlerce milyon Avroluk yatırım sözü vermesiydi. Kaçak savaş suçu zanlılarının yakalanması şartı yerine getirilmeden bu anlaşmanın imzalanma kararının alınması, hiç şüphesiz Sırp seçmenin tercihlerini etkilemek için idi.

AB, bugün de, Sırbistan’daki demokrat ve Batı yanlısı partilerin elini güçlendirmeye devam ediyor. Sırbistan’ın AB üyeliği statüsünün 1 Mart’ta onaylanması, hem genel ve yerel seçimlerde hem de Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Demokrat Parti’ye önemli bir avantaj sağladı. Bu sebeple Tadiç, 6 Mayıs’taki ilk turda Cumhurbaşkanlığını ilan etmeyi hedefliyordur. Ancak kamuoyu yoklamaları, adaylardan hiçbirinin ilk turda yeterli oyu alamayacağını gösteriyor. Anketlere göre, Tadiç yüzde 40, Nikoliç ise yüzde 35 oranında oy alabiliyor.

Sırbistan Cumhurbaşkanlığı Seçimi’nin sürpriz bir adayı daha var: Sancak Seçilmiş Müftüsü Muammer Zukorliç. Zukorliç, 13 bin destekçisi tarafından Sırbistan Cumhurbaşkanlığı için aday gösterildi. Zukorliç’in alacağı her oy, muhtemelen, Tadiç’in hanesinden silinen bir oy olacak. Evet, belki Zukorliç’in seçilmesi mümkün değil ama Tadiç ve Nikoliç arasındaki puan farkı hesaba katıldığında, Sırbistan’ın kaderi Zukorliç’in dudakları arasında demek pek de yanlış olmaz.