İnsanlar birbirlerini gizlice dinliyor. Teknoloji ucuzlayıp küçüldükçe de gizlice izlemek de yaygınlaşıyor. ‘Big Brother’ ise bunu küresel ölçekte yapan en donanımlı güç. İngiltere ve İsrail’in de casusluk işlerinde iyi olduğu bir sır değil.
Bu işlerde, “muhâberatsız muhârabe olmaz” temel prensiptir. Rakibinizin alacağı kararları önceden bilirseniz eliniz güçlü olur. Bu siyasi ve askerî meselelerde olduğu gibi ekonomik hamlelerde de geçerlidir.
Bir ülkeyi stratejik akılla yönetmek bunu gerektirebilir, ancak işin cılkı çıktı, ahlâk kuralları ayaklar altına alındı, mahremiyet katledildi maalesef.
Sanırım Amerika Birleşik Devletleri’nin 35 dünya liderinin telefonunu dinlediği haberini duydunuz. Bu haberin kaynağı, Rusya’ya sığınan eski CIA çalışanı Edward Snowden’ın İngiliz The Guardian gazetesine sızdırdığı belgeler.
Geçen yıl Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın ofisinde bulunan böcekleri hatırlarsak bu meselenin Türkiye’yi de ne kadar yakından ilgilendirdiği anlaşılır.
Ortaya çıkan yeni bilgiler ışığında Avrupa liderleri alarma geçmiş durumda. Brüksel’de bir araya gelen Avrupa Birliği liderleri, birçok ülkeyi dinlediği öne sürülen ABD’ye casusluk faaliyetleri yüzünden duydukları güvensizliklerini deklare ettiler ve ardından bunun terörle mücadeleye zarar verebileceği uyarısında bulunarak bir de aba altından sopa gösterdiler.
Lider pozisyonunda olan bir müttefik ülke tarafından dinlenmek AB ülkelerini şok etmiş durumda. Liderlerin en mahrem görüşmeleri ve yazışmaları kaydedilmiş, yeri geldiğinde aleylerine kullanılmak üzere bir tarafta bekletiliyor.
Uzmanlar, ABD Ulusal Güvenlik Kurumu (National Security Agency) NSA’nın, dinlemek istediği kişilerin cep telefonuna casus yazılım içeren bir kısa mesaj gönderdiğini ve bu yazılımın hem telefon cihazı hem de kişinin kullanmakta olduğu SIM karta yüklenmesini sağlayarak yaptığını belirtiyor. ABD’nin bu meyanda hedef aldığı hangi kişi kendini koruyabilir ki? Sadece sıradan vatandaşlar değil liderler de kendilerini bu durumda çıplak hissetmekteler.
Teknolojinin kölesi hâline gelen insanlar endişelenmekte haklılar. Özellikle de hassas mevkilerde bulunan siyasi liderler, bürokratlar, işadamları vs. Ortaya çıkan belgeler bütün liderlerin alarma geçmekte haklı olduklarını gösteriyor.
Ortada trajikomik bir durum da var. Bütün liderler alarma geçmiş olsa da bunun bir istisnası var. Zira yayımlanan mezkur belgeler karşısında en rahat ülke Hindistan. Hindistan Başbakanı Manmohan Singh’in sözcüsü, Singh’in dinlenmiş olmasına ihtimal bile vermiyor. Neden derseniz cevabı gâyet basit; henüz teknolojinin kölesi olmaması..
Eski kuşak olan 81 yaşındaki Başbakan’ın ne cep telefonu ne de elektronik posta adresi var. Bu nedenle de ABD’nin dijital teknoloji aracılığıyla ona ulaşma imkânı bulunmuyor.
ABD’nin dinlediği liderlerin başında da Manmohan Singh’e göre daha genç olan ama teknolojide öncü bir ülke olan Almanya’nın 59 yaşındaki Başbakanı Angela Markel geliyor. Markel’in telefon kullanma ve özellikle de mesaj atma alışkanlığı meşhur çünkü. Dolayısıyla bu da onu espiyonaj faaliyetlerin nesnesi kılmaya yetiyor. 
Mahremiyetin dokunulmazlığı uluslararası anlaşmalarla, kanunlarla kayıt altına alınmış olsa da espiyonaj faaliyetleri kural tanımıyor. İşin garip tarafı espiyonaj faaliyetlerin sahasına girmeyen bireysel düzlemde de mahremiyetin dokunulmazlığı param parça edilmiş durumda.
Mahremiyet hiçbir çağda bugünkü kadar ihlal edilmedi denebilir. Ahlâkî dürtüler de dejenere edildiğinden ahlâk ve edep kuralları insanları fazla engelleyemiyor.