Orta Teknoloji Tuzağı’ ve ‘Yeni Faz’
Başlığa aldığım bu iki kavramı dün Başbakan Yardımcısı Prof. Dr. Numan Kurtulmuş'tan duydum. Yeni dünyayı anlamak ve Türkiye'ye yorumlamak için her ikisi de önemli.
Hazar bölgesiyle ilgili araştırmalarıyla bilinen Hazar Araştırma Enstitüsü (HASEN) bu sefer "Türkiye'nin Rekabet Gücü ve Transatlantik Ticaret Anlaşması"nı masaya yatıran bir panel organize etti. Bu konuda birkaç araştırma da yayınlayan enstitü, konuyla ilgili en yetkin kişilerle olayın yorumlanmasını sağladı.
Panelde Kurtulmuş'un bu iki kavramı, uzun vadede tartışılacak gündem maddesi oldu. Dünya ticaretinde ağırlığa sahip olan iki ekonomi devi yeni bir anlaşma için üç yıldır müzakereler yapıyor.
Dünya ticaretinin yüzde 80'ini etkileyecek olan TTIP yani Transatlantik Serbest Ticaret Anlaşması’ndan en fazla etkilenecek olan ülke Türkiye görünüyor.
Yani Gümrük Birliği ile AB bize sıfır gümrükle mal satabiliyor. Diğer taraftan Amerika ile stratejik anlaşmalarımız var ve NATO'nun üyesiyiz. Ancak bu serbest ticaretten faydalanamıyoruz.
Bir araştırmaya göre, TTIP ile Türkiye'de işsizlik 0,4 puan artabilecek ve GSYİH'da 2,5 puan düşüş yaşanabilecek.
Ülkelerin iddiaları ve uzun vadeli perspektifleri olmalı diyen Başbakan Yardımcısı, bu anlaşmaya seyirci kalmayacaklarını söylüyor.
Peki, bu süreçte neler olacak?
Malum, geçen ay iki bakanımız AB'deki görüşmelerde Gümrük Birliği’nin "güncellenmesini" dile getirdiler. Numan Kurtulmuş, konuya farklı bir açıdan yaklaşıyor. Dünya hızlı değişim içinde ve üç önemli bölge gizli bir yarış içinde. Yani Transatlantik Bölgesi, Gelişmekte olan ülkeler yani BRIC ülkeleri ile Şangay Beşlisi...
Türkiye'nin makro ekonomik dengeleri içinde güçlü olması yeterli değil, diyen Kurtulmuş, "Yapısal reformlarını koruyarak, faz değişikliğine gidilmesi gerekiyor" diyor.
Kurtulmuş, orta gelir tuzağı gibi orta teknoloji tuzağına da dikkat çekti.
"Yeni faz"dan ne anlamalıyız?
Daha çok üreten, arge’ye pay ayıran, dünya ölçeğinde markaları olan, Anadolu'nun bütün şehirlerinin rekabetçi haritalarının olacağı bir Türkiye...
SOCAR Türkiye Başkanı Kenan Yavuz'un ifadesiyle "Altyapı devrimini, üretim devrimiyle devam ettirecek bir yapı" kurulması gerekiyor.
AB ve ABD'nin sorunu şu: Dünyanın bu gidişiyle önümüzdeki 10 yıllık süreçte, dünya ticaretinden yüzde 5 daha az pay alacaklar. Japonya'nın kaybı ise yüzde 3. Ticaret Pasifik'e doğru kayıyor. Transatlantik anlaşması, eksen kaymasına bir çare olarak düşünülüyor.
Türkiye'nin elinde üç koz var ve bu süreçte kullanabilirse aleyhindeki gelişmeleri tolere edebilir.
1. Gümrük Birliği'nin sakıncalı yönlerini anlatıp, ABD ile serbest ticaret anlaşması imzalamak.
2. Çok vitesli yeni bir Avrupa kavramını kabul ettirmek.
3. Özür dilemeci bir tavrı bırakıp, şu anki Türkiye potansiyelini göstermek ve bu potansiyeli faz değişikliği ile başarmak.
Toplantıda konuşan Koç Holding YK üyesi ve Uluslararası Rekabet Kurumu Başkanı Ali Y. Koç, Türkiye'nin rekabetini artıracak adımlar atılması üzerinde durdu ve sağlık, tarım ve iletişim alanlarında konumunu güçlendirmesi gerektiğini hatırlattı.
Anlaşılan seçimden sonra Türkiye, "Yeni Faz" gibi pek çok yeni kavramı tartışmaya başlayacak.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.