Tamam, bu kriz öncekilerin hiçbirine benzemiyor; öncekilerden çok daha derin ve yapısal... Hiçbir devlet, ekonomist ve siyasetçinin mütekamil bir tahmin ve analiz yapması mümkün değil... Amerika bile krizi anlamak ve anlatmak için aylarca top çevirdi. Lakin oralarda, yanlış veya doğru, sadece tahmin ve yorum yapıldı. Krugman gibi kötümserler bu işin sonu fena derken, bazıları (mesela Friedman), kapitalizmin, tepeden tırnağa değişerek de olsa devam edeceğini savundular. Güzide ülkemizde ise yine at izi it izine karıştı ve yorum ile saptırma, analiz ile dezenformasyon iç içe girdi. Türkiye’nin kriz girdabının ortasına düşmesini -nedense- iştiyakla isteyenlerin kopardığı gürültü, ne tüketici güveni bıraktı, ne sanayici umudu... Ekonomi, krizin merkezi olan Amerika ve Avrupa’dan bile iki kat fazla küçülür hale geldi. Feci halde ürkütülen insanlar tüketimden çekildiler; “batıyoruz haberiniz olsun” velvelesinden etkilenen sanayici üretimi kısıp stokları eritmeye, işçi çıkarmaya, kasabildiği kadar kasmaya yöneldi.
***
Çok şükür(!) 2009’da -hem de kallavi oranlarda- küçülmeyi garantiledik. Mahvolacağız korosunu bu da kesmemiş anlaşılan ki, şimdi de Merkez Bankası’nın raporundan cümle cımbızlayıp iki haneli küçüleceğiz! diye bağırıyorlar. Krizi abarttıkça abartma gayretinin altında “AKP’yi ancak bir ekonomik çöküş götürür, o halde yüklenelim” düşüncesinin olduğu aşikâr ama, ekonomide beklenti ve psikolojinin ne kadar tesirli olduğu da bir vakıa... Çekirdeğini statüko mütegallibelerinin oluşturduğu anti AK Parti cephesi, krizi derinleştirmeyi -şimdilik- başarmış görünüyor. Bu psikolojik yıkımı bir an evvel umut ve güvene çevirmek lazım.
***
Ali Babacan ve ekonomi yönetiminin bu aşamada hızlı ve şeffaf davranması gerektiğini düşünüyorum. Bakan Babacan’ın, piyasa ve halk nezdindeki güvenilir profili, bozulan halet-i ruhiyeyi düzeltmeye yardım edecektir. Teğet mi geçti, böğrümüze mi girdi polemiğine düşmeden, rasyonel, basit ve net biçimde krizin etkilerini, ülkenin pozisyonunu, alınan ve alınacak tedbirleri ekonomi bakanının ağzından dinlemek piyasaya da vatandaşa da iyi gelecektir.