Nobel Barış 2009, dünyanın en kudretli kişisine verildi: ABD Başkanı Barack Hüseyin Obama’ya. Norveç Kraliyet Akademisi, Obama’yı, bu gücünü, barış yolunda kullanması için yönlendirmek istedi. Yoksa Başkan, seçildiğinden bu yana geçen 9 ay içinde cihanşümûl (evrensel) barışa ciddi bir katkıda bulunmadı, tek mazereti en büyük finans krizine ağırlık vermek zorunluluğudur.
Sadece ümitlerini dile getirdi. Nitekim geçtiğimiz 20. yüzyıl sonunda çok büyük işler başaran devlet adamı Mihail Gorbaçov, verilen ödülü “sorumluluk almak iktidarında ve vizyon yeteneği bulunan insanlar işte böyle desteklenmeli” şeklinde tefsir etti.
Nobel Barış Ödülü, dünyadaki bütün bu çeşit ödüllerin en saygını sayılıyor. Diğer Nobel ödülleri gibi 1.4 milyon dolar verilmesi, tamamen ikinci derecededir, nitekim Obama bu meblağı hayır kurumlarına bağışlayacağını bildirdi. 5 dalda Nobel ödülünü İsveç Akademisi verdiği halde, yalnız Barış Nobel’ini Norveç Akademisi verir. (Aynı devlet halinde iken 1905’te ayrıldıkları zaman aralarında bu şekilde bölüşmüşlerdi.)
Nobel Barış’ı, ABD başkanları arasında 1906’da Theodore Roosevelt (II) ve 1919’da Woodrow Wilson aldı. Doğrusu ikisi de dünya barışı için hiç öyle büyük şeyler yapmış değillerdir. Hele Başkan Jimmy Carter’a başkanlıktan ayrıldıktan 21 yıl sonra bu ödülün verilmesi epey konuşuldu. Obama’nın bihakkın almış olmasını ümid ediyoruz. Bakalım, göreceğiz.
Sovyetler’i dağıtarak dünya tarihinin akışını değiştiren ve yüz milyonlarca insanı hürriyete kavuşturan Başkan Reagan’la partneri Margaret Thatcher’a bu ödül verilmedi. Zira her iki (Stockholm ve Oslo) akademi de 1901’den bu yana sol kültürden gelenleri tercih etmişlerdir.
En ilgi çekici tefsiri bana göre, bizzat ödül sahibi Başkan Obama yaptı: “Bu ödül bana, nükleer silâhların yayılmasına karşı eylem çağrısıdır” (yani; bu eylemi yapmam için verildi) dedi. Nasıl bir eyleme girişeceğini bütün dünya merakla bekliyor