Gayriresmî kayıtlara göre ABD’deki Türk nüfusu 300 bin civarında. Resmî kayıtlara göreyse bunun yarısından fazla. Resmî rakamın üçte iki kadarı Amerikan vatandaşı. Çifte vatandaşlık mümkün. Amerika’ya Türkler 1910’larda gelmeye başlamışlar. İlk gelenler de Harputlu. Çünkü Amerika orta şark siyaseti gereği Harput’a alaka duymaktadır. Burada Fırat Koleji’ni açtıktan başka, Boğaziçi, İzmir, Beyrut, Merzifon ve Tarsus gibi şehirlerimizde de Amerikan kolejleri açar. TTK Yayınlarından bu faaliyetleri anlatan değerli bir eser var. İsmi HARPUT’TA MİSYONERLİK FAALİYETLERİ. Okuduğunuzda hayretler içinde kalacaksınız. Tâ o günden ticaret, siyaset ve misyonerliğin üçü birden gelmiş. Bugünün meselesi bugünden başlamıyor.
1910’lardan günümüze 100 sene geçiyor. O günkü Müslüman teb’anın Amerika tarafından himaye edilerek götürülen Ermeniler arasına sızarak buralara gelmelerinden bu yana varılan nüfus, Amerika’nın 300 milyon olduğu hatırlanırsa oldukça düşüktür. Türkler, çok uzun seneler birbirlerinden habersiz yaşamışlar. Bazı ailelerde sonraki nesillerde Türkçe yok olmuş. Türkçe devam etmeyince birçok kazanç de yitirilmiş. Halbuki Avrupa böyle değil. Batı Türkleri, birçok Türkiye Türkünden daha fazla din, tarih, milliyet ve kültür şuuruna sahip. Türkler, burada çok uzun süreler teşkilatlanamamış. Eğer teşkilatlansalardı soydaş ve dindaş milletleri de yanımıza alarak müessir bir güç olurduk. Ama gelin görün ki, bazı dernekler kasap, bakkal, berber gibi sokaktaki Türk’ü üyeliğe kabul etmeyerek eğitimli insan şartı koymuşlar. Oysa bir hareketin tabanı yoksa yaşamaz. Esnaf, cami, sokak tabanınız yoksa sizin derneğiniz bir kulüptür.
Amerika’da 12 binden fazla Türk öğrenci var. Bu sayı önemli mi? Çok önemli. Dünya sırlamasında sekizinciyiz. Bizden önde, Çin, Hindistan, Meksika, Kanada, Kore, Japonya ve Tayvan var.
Öğretim üyesi sayımız, Büyükelçimiz Nabi Şensoy’un bize naklettiğine göre tahminen 5 bin. Dünya sıralamasında 15.’yiz. Bunun bin 600’ü birbirinden haberdar haldeymiş. Öğrenciler, ekseriya hem çalışıp hem okumaktalar.
Türkler, daha ziyade New York civarındalar. New York’taki Türk Yürüyüşü ve Şikago ve “Vaşington”daki Türk şenlikleri, senede bir kere de olsa gündeme girmekte. Türk derneklerinin çoğu Washington’daki ATAA ile New York’taki TADF’nin çatısı altında toplanmış. Son senelerde Türklerin faaliyetlerine Amerikan resmî makamları ve kongre üyeleri de katılıyormuş. Sefaretimiz, iyi bir ekip halinde çalışıyor. Şu var ki sefaretlerimizin imkân ve yetkilerini arttırarak âdeta ademi merkeziyete/yerinden yönetime gitmek lazım.
Lobicilikte alınması gereken çok yol var. TOBB’un konuya el atmış olmasının temenni ederiz ki devamı gelir.
Diğer yerler gibi Amerika kıtasındaki en organize Türk gücü Gülen Hareketidir. Üniversiteleri, okulları, iş adamları, televizyon ve gazeteleri ve ciddi nüfus varlığıyla başlı başına bir olay. Muhabbet ve dayanışma içinde hızlı bir şekilde çalışıyorlar. Bu hareketi, Süleyman Efendi Cemaatiyle Menzil Cemaatinin takip ettiği söyleniyor.
Ezansız kıtada yapacak çok hizmet var...