Bağışıklık (immün) sistemi, vücudun koruma sistemlerinden biridir. Sistemin görevi, vücudu antijenlere (virüs, bakteri, mikroorganizmalar, toksinler, kendine ait veya başka türe ait hücreler) karşı antikorlar yardımıyla korumaktır. Antikor, antijenleri bağlayarak ya da akyuvarlar aracılığı ile yok eder. Normal çalışan bir immün sistemi, kişinin kendi hücrelerini yabancı hücrelerden teşhis-ayırt eder.
Otoimmün (bağışıklık baskılayıcı) sistemi:
İmmün sistemi, herhangi bir nedenle, kendi hücresini tanıyamaz ya da teşhisi yapamaz ise, yabancı hücre ile kendi hücrelerini karıştırır ve kendi hücresini de yabancı hücre kabul ederek, onu yok eder. Bu duruma otoimmünite denir. Ayrı bir anlatımla, otoimmün hastalıklar denilen bu durum, vücuttaki hücrelerin değişiklik göstererek yabancı hücrelere benzemesi halinde ortaya çıkar. Bu durumda, immün sistemi vücudu koruyamaz, vücut hassaslaşır ve her türlü hastalığa açık bir duruma geldiğinden, vücut kolayca hastalanır. Aynı zamanda, organ ya da doku zarar görür.
Otoimmün hastalıklarını, alerji hastalıklarına benzetmek mümkündür. Her ikisi de, aşırı duyarlılıktan ileri gelir. Otoimmün hastalıkların hemen hepsinin kadınlarda görülme oranı, erkeklerle karşılaştırıldığında çok yüksektir. Zira, Türkiye’deki 2.5 milyon otoimmün (astım, şeker, guatr, romatizma, sinir, kas sistemi hastalığı, kronik hepatit, deri, eklem, kan, böbrek) sistemi hastasının yüzde 75’ini kadınlar oluşturmaktadır. Bu hastalıkların belirtileri, yorgunluk ve halsizliktir.
Ekinezya kullanımının zararlı olduğu hastalıklar:
Ekinezya, bağışıklık baskılayıcı (otoimmün hastalığı) ve ankisiyete ilaçları ile birlikte alındığında, etkileşim görüldüğünden birlikte alınmaları önerilmemektedir. Hamilelere de önerilmez. Otoimmün hastasında; tiroid bezi hastasında, şeker hastalarında insülin sağlayan pankreas hücreleri, romatoitartritte eklemi oluşturan dokular hasar görür. Kalojen doku hastalığı (Lupus), dermatomiyostis gibi hastalıklar ile multiple sekleroz hastalıkları da otoimmün hastalıklarıdır. Otoimmün hastalılıklarının çoğunda, bağışıklık sisteminin yanlış çalışmasına yol açan etken henüz kesin olarak bilinmediğinden, önlem almak da mümkün değildir.
Bağışıklık sistemini güçlendirici olarak:
Ekinezya, Kuzey Amerika kökenli bir bitki olup, yerliler-Kızılderililer tarafından kökü ve herbası çok sayıda hastalığın (solunum ve idrar yolları enfeksiyonlarında, yaraların tedavisinde, zehirli böcek sokmalarında, kızamık, kabakulak ve çiçek hastalıklarında, diş-boğaz ağrılarında) tedavisinde uzun zamandan beri kullanılmaktadır. Özellikle Amerika’ya giden ilk göçmenler de bu hastalıklara karşı yoğun olarak ekinezyadan faydalanmıştır.
Günümüzde ise, gelişmiş laboratuvarlarda yapılan araştırmalarda, ekinezya özütünün bakteri, virüs ve mikroplara karşı etkili olduğu, özellikle vücudun bağışıklık sistemini güçlendirerek enfeksiyon hastalıklarına karşı koruyan güçlü bir kaynak olduğu saptanmış olup, bu amaçla yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Dünyada, bitkisel ilaç hammaddeleri arasında dördüncü sırada yer almaktadır.
Ekinezya, bağışıklık sistemini güçlendirmesi dolayısıyla kanser tedavilerinde ve yaşam standardının yükseltilmesi amacıyla kullanılabilir. Kemoterapi ile eşzamanlı kullanılması halinde, kanser hastalarının tedavi süreleri kısalabilmektedir.
Alman Sağlık Bakanlığı’nca, soğuk algınlığı, solunum ve idrar yolları enfeksiyonlarına karşı ekinezya alınması önerilmektedir. Bağışıklık sistemi yeterince güçlü olmayanlar için ekinezya önemli bir doğal destektir. Grip, domuz gribi ve soğuk algınlığını önleyici etkisi sebebiyle hastalık öncesinde koruyucu olarak kullanılabileceği gibi, hastalık belirtilerinin ortaya çıkması durumunda da kullanılabilir. Yapılan araştırmalarda, soğuk algınlığı ve nezleye yakalanma ihtimalini % 58 oranında düşürdüğü, öksürük ve baş ağrısı gibi durumları hafiflettiği, C vitaminiyle beraber alındığında soğuk algınlığına yakalanmayı % 80 oranında azalttığı görülmüştür.
Ayrıca, akyuvar sayısını artırdığı, kemoterapiden sonra vücut direncini yükselttiği, egzama, sedef ve sivilce gibi deri rahatsızlıklarda faydalı olduğu, yaraların iyileşme sürecini kısalttığı, alerjik reaksiyonların meydana gelmesini engellediği tespit edilmiştir. Bu maksatla Echinaceae purpurea türünün kök veya yapraklarından faydalanılır.
Ekinezya, bilhassa bugünlerde, ölümcül etkisi sebebiyle ülkemizi ve dünyamızı adeta alarma geçiren enfeksiyon hastalıklarına ve özellikle pandemi halindeki domuz gribine karşı etkili koruyucular arasında ve ön sıralarda yer almaktadır. Ekinezya, soğuk algınlığı ve grip gibi en yaygın iki viral hastalığın önlenmesinde de büyük bir yardımcıdır. Soğuk algınlığının ilk belirtileri görüldüğünde veya öncesinde alınması halinde etkisini daha da güçlendirebilmektedir. Zira, enfeksiyon hastalıklarında, etkili bir şekilde sürdürülen tedaviler, bağışıklık sistemini güçlendirmeye yönelik tedavilerdir. Ekinezya, güçlü bir bağışıklık sistemi destekleyici bitkisel kaynaktır.
Bu maksatla, ekinezyadan hazırlanıp piyasaya sunulan tabletlerden olduğu gibi, ekinezya herbasından hazırlanan çaydan da faydalanılabilir. Günde 2-3 defa ekinezya çayından aç karına birer bardak içilebilir. Bu şekilde 2-3 hafta süreyle kullanılır ve en az 10 gün süreyle ara verilerek kullanımına devam edilir.
Ekinezya, yabancı orijinli bir bitki olup, değişik ekolojilerde yürütmekte olduğumuz çalışmalarda, ülkemizin bazı ekolojilerine uygun olduğu tespit edilmiştir. Sulanmayı gerektiren bir bitkidir ve sulu şartlarda geliri yüksektir.
Her olumsuzdan bir ders çıkarılır ya da her kötünün bir de iyi tarafı aranırsa, yaşamakta olduğumuz mevsimde herkesin korkulu rüyası durumundaki domuz gribi, ekinezyayı ülkemize en kısa zamanda tanıtmıştır. Zira, son günlerde artarak devam eden bir talep patlaması yaşanmaktadır.