Bu husus hem Kur'an-ı Kerim'de hem de Hz. Peygamber (S.A.V.) Efendimizin hadis-i şeriflerinde bildirilmektedir. Meselâ Kur'an-ı Kerim, günde beş vakit kılınan namazın insanı hayâsızlık ve haramlardan alıkoyduğunu açıkça bildirmektedir:

"Ey Muhammed! Kitaptan sana vahyolunanı oku, namazı da dosdoğru kıl. Çünkü namaz, insanı fuhuş yani her türlü çirkin söz, fiil ve davranışlardan ve münkerden yani haramlardan, dinin ve akl-ı selimin çirkin gördüğü işlerden men eder, alıkoyar. ALLAH'ı anmak ise en büyük erdemdir. ALLAH yaptıklarınızı biliyor." (Ankebut sûresi:45)

Orucun farz olduğu bildirilen ayet-i kerimede şöyle buyurulmaktadır:

"Ey müminler! Kötülüklerden ve haramlardan korunmanız için oruç tutmak, sizden öncekilere farz kılındığı gibi size de farz kılındı." (Bakara sûresi:183)

Ebu Hureyre (R.A.)'den rivayete göre Resûlullah (S.A.V.) Efendimiz şöyle buyurdu:

"Oruç bir kalkandır. Herhangi biriniz oruç günü olduğu zaman artık o kimse kötü söz ve fiil yapmasın, düşmanlık veya bağırma da yapmasın. Eğer bir kimse ona söver ya da çatarsa, derhal ona: Ben oruçlu bir kimseyim, desin." (Buhari; Savm: 9, No: 1805: 2/673; Müslim, Sıyam: 164; Ebu Davud, Savm: 25; Tirmizi; Savm: 25; Nesei, Sıyam: 41; İbn-i Mace, Sıyam: 1; Muvatta, Sıyam: 58 30)

Hadis-i şerif, orucun gayesinin insanın edep ve ahlâkını güzelleştirmek olduğunu açıkça ifade etmektedir. Eğer oruç, insanı kötü söz, eylem ve davranışlardan uzaklaştırmıyor, edep ve ahlâkını güzelleştirmiyorsa amacına ulaşamamış demektir, böyle bir oruçtan istenilen sevap da elde edilemez. Nitekim Ebû Hureyre (R.A.)'den rivayete göre Hz. Peygamber (S.A.V.) Efendimiz:

"Her kim yalan söylemeyi ve yalanla amel etmeyi bırakmazsa, o kimsenin yemesini içmesini bırakmasına ALLAH Teâlâ için hiçbir ihtiyaç yoktur." (Buhari, Savm; 8; No:1804; 2/673) buyurmuşlardır.

Ebu Hureyre (R.A.)'den rivayete göre Resûlullah (S.A.V.) Efendimiz:

"Nice oruç tutanlar vardır ki, haramdan sakınmadıkları için oruçlarından nasipleri, ellerine geçecek olan; sadece açlık ve susuzluk çekmektir. Nice gece kalkıp teheccüd namazını kılanlar vardır ki, kârları, nasipleri sadece uykusuzluktur. (İbn-i Mace, Sıyam:21; No:1690; 1/539; Hakim, Müstedrek, 1/431) buyurmuşlardır.

Orucun kötülük ve haramlardan korunmak için farz kılındığının bildirilmesi, ibadetin insanın kişisel ve sosyal hayatındaki yerini ve etkisini bildirmeye yöneliktir. Dolayısıyla namaz kılan ve oruç tutan insan; yalan, yalancı şahitlik, gıybet, iftira, hile, aldatma, kötü söz ve benzeri davranışlardan uzak, iş ve işlemlerinde, söz ve sözleşmelerinde, alım ve satımlarında dürüst ve dosdoğru olmak zorundadır. Gerçek anlamda tutulan oruç ve kılınan namaz hem kötü söz ve davranışlara, hem de cehennem ateşine karşı perde olur. Kişiyi fuhuş ve edep dışı davranışlardan alıkoyar. Buna göre, iman edip salih ameller işleyen, İslâm'ın emir ve yasaklarına, helâl ve haramlarına, öğüt ve tavsiyelerine uyan, insanlarla iyi ilişkiler içerisinde olan, onlara kötülük etmekten sakınan kimse "güzel ahlâklı" demektir. Yüce Rabbimiz Hz. Peygamber (S.A.V.) Efendimize:

"Ey Peygamberim! O halde seninle beraber tevbe edenlerle birlikte emrolunduğun gibi dosdoğru ol! Hak ve adalet ölçüsünü aşmayın, azgınlık etmeyin. Şüphesiz O, yaptıklarınızı hakkıyla görür." (Hud sûresi:112) buyurmuştur.

Süfyan b. Abdullah Sekafi (R.A.) şöyle demiş:

- Ya Resûlellah! İslâm hakkında bana öyle bir söz söyle ki, onu Senden sonra hiç bir kimseye, Senden başkasına sormayayım. Hz. Peygamber (S.A.V.) Efendimiz de:

"ALLAH'a iman ettim de ve dosdoğru ol." (Müslim, İman:62) tavsiyesinde bulunmuştur.

Sonuç olarak; din, güzel ahlâktır, dinin her emir ve yasağının amacı güzel ahlâkı, fert, aile ve toplum hayatına hâkim kılmak, ahlâklı fertlerden oluşan bir toplum oluşturmaktır. Dolayısıyla dindar insan demek güzel ahlâk sahibi insan demektir. İnsanı dindar, dolayısıyla güzel ahlâk sahibi yapan, kişinin imanı, ALLAH sevgisi ve ALLAH korkusudur.