Tespit:
1) Yer kürenin 1/3’ü (4 milyar ha arazi), 1.2 milyar insan, çölleşme tehdidi altındadır. 2) Küresel düzeyde, çölleşmeden doğrudan etkilenen bölgelerdeki yıllık gelir kaybı 50 milyar dolardır. 3) Ülkemiz; başta iklim değişikliği olmak üzere, coğrafik özellikleri ve yanlış arazi kullanımı nedeniyle çölleşmeden en çok etkilenen ülkeler arasındadır. 4) Çölleşme ya da arazi bozulması; sosyo-ekonomik, çevresel ve kültürel sonuçları olan bir süreçtir. Bunların tamamı, taşkınlıklarımıza karşılık doğa tarafından önümüze konan bedeldir.
Küresel ısınma ve kuraklığın etkileri yıldan yıla artan bir şekilde hissedilmektedir. Aynı zamanda iklim kuşaklarında ve buna bağlı olarak tarım kuşaklarında da belirgin değişiklikler gözlenmektedir. Bu bağlamda, kışların yağışsız, ılıman ve kurak, yazların serin ve yağışlı geçtiği, yağışların düzensizliği, yağışların sağanak halinde düşmesi nedeniyle sel baskınları ile taşkınların sıklaştığı, dolu zararının arttığı bir dönem yaşanmaktadır. Bütün bu ve buna benzer iklim değişikliklerinin yegane sebebi, bir küresel sorundur.
Küresel sorun nedir?
¥ Atmosfer ısısının artması,
¥ Yağışın azalması,
¥ Kuraklığın şiddetlenmesi.
Sebepleri nedir? Sera etkisi.
Sera etkisinin kaynakları nelerdir?
Kaynakları Etki oranları
¥ Fosil yakıt kullanımı % 28
¥ Evsel atık kaynaklı gazlar % 8
¥ Sanayi kaynaklı gazlar % 14
¥ Tarım kaynaklı olanlar % 14
¥ Arazinin kötü kullanımı % 18
Bu kaynakların etkisi nedir?
¥ İklim kuşaklarında değişiklik,
¥ Tarım kuşaklarında değişiklik,
¥ Yerleşim yerlerinde değişiklik,
¥ Üreticinin alternatif bitki arayışına girişi.
Çözümü nedir?
İki alternatifimiz vardır:
*Sebepleri ortadan kaldırmak (!!!!). Atmosfere ısı yayan mevcut konforumuzu sağlayan kaynakların hangi birinden vazgeçebiliriz? Hiçbirinden. O halde bu çözüm alternatifi pratik değildir.
*Açık alanları ağaçlandırmak. Bu elimizdedir ve mümkündür.
Ağaçlandırmada alternatiflerimiz nelerdir?
¥ Sulama gerektirmeyen bitki yetiştirmek,
¥ Daha az su ile yetişebilen bitki ıslah etmek,
¥ Daha az su ile yetişebilen bitki yetiştirmek.
Görüldüğü gibi, asrın felaketini kendi ellerimizle hazırladığımız gibi çözümünü de yine kendimiz bulmak zorundayız. Suçu, belki bireysel olarak ömrümüz boyunca işledik ancak çözüm toplu ve birlikte ortaya konacak şuur ve eylemlere bağlıdır.
Tüm canlıların temel güdülerinin başında beslenme gelmektedir. Bunun için ilk besin olan bitkiler gelişecek ve bitkilerle beslenen diğer canlılar da hayat bulacaktır. Yani bitki yoksa hayat da yoktur. Bitkinin yetiştiği ortam toprak olup bütün çabamızda, toprağın korunması ve bitki bakımından zenginleştirilmesi esastır. Toprak için, “yeniden üretemeyeceğimiz ve satın alamayacağımız bir varlıktır” vecizesi çok uygun düşmektedir. Ayrı bir anlatımla, sürdürülebilir bir tarım için toprağı korumak, korunan toprağı da ıslah edip geliştirmek gerekir. Aksi halde yanlış uygulamalar toprağı tüketir, erozyona ve çölleşmeye yol açar. Çölleşme ve kuraklıkla mücadele, bütün dünya ülkelerinin müşterek sorumluluğudur.
Bu sorumluluğun bilincinde olan Çevre ve Orman Bakanlığı, 2010 yılında, “Çölleşme ile Mücadele Sempozyumu” düzenledi ve 18 Haziran tarihinde gerçekleştirdi. Sempozyuma çok sayıda bilim insanı bildirileri ile katkı sağladıkları gibi büyük bir katılımcı da görüş ve önerilerde bulunarak destek vermiştir. Bahse konu sempozyumla ilgili kapsamlı bir yazı, bir sonraki yazımızın konusu olacaktır.
Lütfen, bir sonraki yazıya kadar mutlaka bir fidan dikelim ve toprağa tohum atalım.