Yılmaz Öztuna

Yılmaz Öztuna

Cumhurbaşkanı Yemen’de

Cumhurbaşkanı Yemen’de

Cumhurbaşkanımız Sayın Abdullah Gül, Yemen’i ziyaret ediyor. İslâm öncesi Arap medeniyetinin ve Arap kavminin oluştuğu ülkedir. Hicaz’ın gelişmesi daha sonradır. Selçukoğulları biz Türkleri Orta Doğu’ya getirdikleri çağda, Yemen’le ilgimiz ve Türk nüfuzu başladı. Osmanlı döneminde 16. asırda ülkeyi Portekiz tasallutundan kurtardık. Yemen eyaletimizi kurduk. Çok değerli vezirlerimiz, Yemen beylerbeyiliğinde bulunmuşlardır (Yavuz’un cariyeden doğan oğlu Veys Paşa, Seydî-Ali Reis, Özdemir Paşa ve oğlu -sadrâzamlık da yapan- Özdemiroğlu Osman Paşa, Sadrâzam Kuyucu Murad Paşa, Sadrâzam Sinan Paşa, 19. asırda gene sadrâzam olan Gazi Ahmed Muhtar Paşa, 20. asır başında Sadrâzam Hüseyin Hilmi Paşa...).
Yemen, 30 Haziran 1918’de Osmanlı Türkiyesi’nden ayrıldı. En güneydeki eyaletimizdi ve 7. Ordumuz da Yemen’de bulunuyordu. Kurmay Albay İsmet Bey (Cumhurbaşkanı İnönü) bile Yemen’de kolordu komutanlığı yapmıştır.
Orta Çağ’ın büyük kültür merkezlerini içeren Yemen zamanla en yoksul Arap ülkelerinden biri oldu. Uzun bir iç savaştan sonra 1967’de cumhuriyet rejiminde karar kıldı. Güney Yemen devleti denen Aden’le birleşti.
Yemen, 555.000 kilometrekaredir. Çöl ve dağdır. Nüfus, son 20 yıl içinde ikiye katlanarak bugün -yaklaşık- 26 milyonu buldu.
Yemenlilerin yarısından fazlası Sünnî-Şâfiî’dir. Yarısına yakını da Şîî-Zeydî. Hanefî Sünnîler, epey yekûn tutan Osmanlı Türk asıllı ailelerdir. Zeydîlik, en ılıman Şîî mezhebidir. İlk 2 halifeye sataşmayıp Hazret-i Osmân’ı tanımazlar.
Sayın Cumhurbaşkanımız Abdullah Gül, Kuveyt gibi Binbir Gece ülkesini ziyaret etmişti. Yoksullukla boğuşan Yemen’i de ihmal etmedi. Halkı, 100 yıldan az zaman önce birlikte yaşadığı Türkiye’nin devlet başkanını içten bir sevgi, hattâ sevinçle karşıladı. Heyetimize -mutat- iş adamları da katıldı. Şimdilik ticaret hacmimizin 1 milyar dolara çıkarılması kararlaştırıldı. Türk şehitliğimiz açıldı. İklimi Anadolu-Rumeli çocuklarımıza çok olumsuz gelmesi sebebiyle Yemen’e gönderilen pek çok askerimiz o topraklarda kalmıştır (ünlü kanun virtüozu ve bestekâr Ârif Bey de, eyaletimizin posta-telgraf genel müfettişi iken 49 yaşında 1911’de Yemen’de ölmüş, Manâha şehrinde gömülmüştür). Huş denen Yemen’e mahsus ağaçlıkta bir Türk askerinin bestelediği Yemen Türküsü bugün hâlâ söyleniyor. Kültürel ilişkilerimizi de geliştirmek lâzım.

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Yılmaz Öztuna Arşivi