Bu Mardin’e ikinci gelişim. İlkinde Tillo menzilli bir seyahatin ara durağı olarak Mardin’i gezip görmeyi üç saatlik bir zamana sığdırmıştık.
Bilirsiniz, grup gezileri biraz telaşlı geçer. Ziyaret ettiğimiz şehirlerin kapılarından hep bir yarım kalmışlık duygusuyla çıkarız. Kimi zihninde tasarladığı alış verişi yapamadığı için, kimi şehrin özelliklerini ayrıntılarıyla keşfedemediği için, kimi kadim eserlerin ruhunu yeterince teneffüs edemediğinden, “gelecek sefere” şerhi ile veda eder şehre. Gelecek seferin gerçekleşmesi nasip meselesidir, ama aklımızın ve kalbimizin bir köşesinde ilk tanışıklıktan takılı kalan duygu o şehre bizi bağlayan hatıramız olur.
Mardin, tekrar görme arzusunu diri tutan şehirlerden. Taş duvarlar adeta tarihin sesleriyle örülmüş, her çağa ve her kese aktaracak kelamı var. Görmüş geçirmiş insanlar gibi o da üzerinde binlerce yıllık geçmişin güzelliğini taşıyor. Şehrin sokakları, hâlâ keşfedilmemiş derinliklerin büyüsüyle sırlı adeta. Tepelerden seyrine doyum olmayan Mardin ovası deniz görüntüsünde. Özellikle geceleri, etrafında ışıldayan şehrin ışıkları ovayı karanlığın sessizliğine bürünmüş bir koy gibi gösteriyor. Gecesi ayrı, gündüzü ayrı güzel Mardin’in.
Açık müze olarak koruma altında olan eski şehir, kentsel dönüşüm projesi çerçevesinde tarihi dokusunu zedelemeyecek şekilde yeniden düzenleniyor. Genel görüntüyü bozan yüksek binaların katları indiriliyor. Beton duvarlar eski görüntüye uygun şekilde mantolanıyor. Şu günlerde etraftaki tozun toprağın sebebi bu. İnşaat tozu yani. Kadim şehirleri açık müze olarak korumak pahalı ve zor bir iş. Eğer şehirlerimiz, dar ufuklu siyasetlere kurban edilmeseydi, çarpık yapılaşmanın vaktiyle önüne geçilseydi maliyeti bu kadar ağır olmazdı. Yine de telafi için atılan her adım kârdandır.
Mardin tarihi kadar, topraklarının verimliliği bakımından da şanslı şehir. Gap Projesi içerisinde yer alan sulama kanalları kısa zamanda tamamlanıp topraklara hayat taşırsa zaman içerisinde yöre ekonomisinin yönü ve çehresi şehrin asaletine yaraşır şekilde değişecektir inşallah.
Bu gidişim İbrahim Hakkı Hazretleri hakkında bir konuşma vesilesiyle oldu. Mardin’de kültürel etkinliklerin canlılığı ilk göze çarpan hususlardan. Konuşma valiliğin düzenlediği seri programlar dahilindeydi. Çok şükür artık valilerimiz yönetimlerine emanet edilen şehirlerin gelişimine belediyelerle iş birliği halinde ön ayak oluyorlar. Özellikle kültürel hareketliliğin geleceğimiz bakımından da şehre kazandırdıklarının çok iyi farkındalar. Mardin’de de buna şahit oldum. Vali Turhan Ayvaz Beyefendi ve mesai arkadaşları katılımlarıyla düzenledikleri programlara verdikleri önemi bizzat göstermiş oluyorlar.
Akşam, Mardin Artuklu Üniversitesi’nden genç akademisyenlerle sohbet ediyorduk. Akademisyenler bölge şartlarının ihtiyaçlarından hareketle ülke geleceğine ışık tutacak çalışmalar yapma gayretindeler. Bu bakımdan “Mardin Artuklu Üniversitesi Akademisyenleri Ortadoğu Araştırmaları” derneğini kurmuşlar. Derneğin kuruluş amaçları, çok renkli ve birikimleri harekete geçirici programlar içeriyor. Belli başlıları dört ana başlıkta toplanıyor: Buluşmalar, konferanslar, kurslar ve okumalar.
Gerçekleştirdikleri programların ana başlıkları gündemdeki meselelerin temellerine iniyor ve geçmişle gelecek bağlantısını güçlendiren bir köprü misyonuna yönelik olduğunu düşündürüyor. Örnek olarak birkaçının ismini yazmak fikir verecektir sanırım. Gelenek ve Modernizm Buluşması, Akademi Medrese Buluşması, Mısır’da Siyasal ve Toplumsal Değişim (İsyan mı, devrim mi?), Üniversitelerde Modernleşme ve Demokrasi bu etkinliklerden bazıları. Dernek çok önemli bir meseleyi de günümüze taşıyor. Yakın tarihimizin belli dönemlerinde önü kesilmiş olan alim tipini besleyen kaynakları açığa çıkarmak ve gelenekle bağı kopmamış mütefekkir alimlerin yeniden yetişmesini sağlamak. Allah hayra hizmette gayret sarf eden herkesin yar ve yardımcısı olsun.