Kıvanç Tığlı

Kıvanç Tığlı

Çocuklarda dikkat sorunları

Çocuklarda dikkat sorunları

Değerli okuyucular, “Psikanalitik kurama “göre DEHB şöyle açıklanır;

DEHB daha çok okul döneminde(latans dönemde) görülen bir bozukluktur Bu dönemde ödipal dönemin özelliği olna tümgüçlülüğün sönmesi beklenir. Çocuk artık hiyerarşik farkı, babanın gücünü kabul eder ve kendi arzularını erteler. Böylece çocuksu arzu ve istekler, toplumun kabul ettiği istek ve arzulara yöneltilip yüceltilir; babayla anne için değil, akranlarla akademik başarı için rekabet başlar. 

Dikkat derslere verilir. Otorite kabul edilip, çocuksu cinsellik ergenliğe kadar ertelenir. 

Çocuk bir çiftin varlığında, üçüncü olarak var olmalıdır ki bazı durumlarda bu olmaz ve çocuk annenin çifti konumunda kalır. Yani baba, araya girme ayırma görevini yapamamış sayılır. Çocukla annenin arasına giremeyen baba aynı zamanda eşini de yalnız bırakmıştır. Yalnız kalan eş de çocuğuna sarılır ve bu durum çocukta yoğun sıkıntıların oluşmasına yol açar. Buna ek olarak, çocuk babanın yerine geçtiğinde aslında ailedeki sınırları ihlal etmiş ve buna müsade edilmiş demektir. İlk güvenli ortamında bununla karşılaşan çocuk, bu durumun benzerini dış dünyaya yani okul hayatına taşır. Onun için sanki, sınırlar karışmıştır, durmak zordur. Babanın otoritesini yok sayan çocuk, devlet babanın yani okulun, öğretmenin de otoritesini yok sayacaktır. “Artık tahtaya bakıp dikkatini buraya vereceksin” kuralı geçersiz, “Şimdi değil sonra” yetersiz kalır. 

Çocuk ve Ergen Psikiyatristi “Dr. Osman Sabuncuoğlu” da öğrenme güçlüğü ve dikkat eksikliği konusunda son yapılan araştırmalara değiniyor; İnsan beyninin ön kısmı (frontal lob) diğer canlılardan farklı olarak insanda daha çok gelişmiştir. Bu bölgenin, insanın kişiliği, ruh dünyası dikkatini kullanması ve öğrenmesi ile ilgisi bulunmuş. Zeki olduğu halde, dikkatini toplayamayan insanlarda, beynin ön bölgesinin kan şekerini az tükettiği, kan dolaşımının düşük olduğu belirlenmiş. Dikkat, algı, bellek (hafıza) iç içe çalışan süreçlerdir. Çocuğun erişkin hayata hazırlanışı açısından bütün bu süreçlerin yerinde olması ve sağlıklı işlemesi çok önemli. Örneğin zekâ ileriliği veya zekâ sınırı olan çocukların çabuk unuttuklarından yakınılır; “Kaç kez anlatıyoruz, hatırlamıyor, öğrenemiyor…” Bütün bu sorunlar, aslında o süreçlerdeki aksaklıktan kaynaklanıyor. Dikkat eksikliği olan çocuklarda, hafıza ve dikkatle ilgili süreçler beraber çalıştığı için, dikkatteki bir problem hafızayı da etkilemektedir. 

Genelde dikkat eksikliği bozukluğu yaşayan öğrencilerde ders başarısızlığı oldukça sık görülür. Dikkat eksikliği bozukluğu denilen şey, “Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu”nun bir alt türüdür. DEB’da konsantrasyon zorluğu, dikkat dağılması, geleceğe yönelik düşünmekte zorlanma ve idarecilikte faal olamamaktır. Örneğin, öğretmenin çocuk için tuttuğu notlarda “Ayşe daha az hayal kurmalı ve işine daha iyi konsantre olmalı” ya da “Ahmet potansiyelini değerlendiremiyor” gibi tanımlama olması DEB şüphelerini ortaya çıkarabilir. 
 Tedavide üç yöntem vardır; psikolojik, tıbbi ve eğitsel tedavi. 
Psikolojik tedavilerde bizler daha çok “Davranış Terapisi”ni uyguluyoruz. Davranış terapisinde uygulanacak teknikler, çocuğun yetersiz olduğu alanlara göre belirlenecek ve şekillenecektir. Örneğin çocuk ödevini zamanında getirmediği için matematikte zayıf notlar alıyorsa, davranış terapisi; onun matematik kitabını eve götürebilmesi, sonra ödevini evde yapabilmesi ve ertesi sabah ödevi okula getirebilmesi üzerine kurulacaktır. 

Çocuğumuzun derslerinde daha dikkatli olması için yapabileceğiniz şeyler;
 Okulda da çocuk, sınavlarda derste dikkatini dağıtacak şeylerden mümkün olduğunca uzak olabilmelidir. Sınıfın arka taraflarındaki, camlardan uzak bir köşede, diğer çocuklara sırtı dönük bir şekilde sınava girmesi, dikkatini sorulara verebilmesini kolaylaştıracaktır. Ama sınav olmadığında, derste çocuk öğretmenine yakın bir mesafede oturmalıdır. Eğer çocuğunuz çantasını toplamakta zorlanıyorsa, çantaya birkaç tane daha göz eklenebilir ve çocuğun bu gözleri nasıl kullanacağını belirleyip, her bir gözün üzerine hangi kitaba ait olduğunu yazabilirsiniz. 
Yine çantaya ödevlerini koyması için renkli dosyalar yerleştirebilir, bunlardan birinin üzerine “okula gidecek” diğerinin üzerine ise “eve gidecek” yazabilirsiniz. 
 Eğer çocuğunuz okulda beklediğiniz kadar başarılı değilse, ya da dikkatini toplamakta zorlanıyor gibi duruyorsa, öğretmeniyle konuşun ve çocuğun gerçekten kapasitesinin altında sonuçlar alıp almadığını tespit edin. 
DEB ile mücadelede başarının sırrı, sürekli tekrar etmekte gizlidir. Sürekli tekrar etmek, sadece çocuğun dikkatini belli bir şeye vermesine değil, aynı zamanda kuralları öğrenmesine de yardımcı olacaktır. 
 İşleri veya ödevlerini mümkün olduğunca küçük bölümlere ayırmak, çocuğunuzun o işi gerçekleştirirken başarılı olma şansını artıracaktır. Onun dikkatini kısa sürelerle de olsa belirli bölgelere yoğunlaştırmasını sağlayacaktır. 
 Değerli okuyucular, Dikkat dağınıklığı tedavisinde, mutlaka ilaç tedavisi uygulanacak diye kesin bir şey söyleyemeyiz. Dikkat dağınıklığı, beyinden kaynaklanan organik bir bozukluktan kaynaklanıyorsa ancak o zaman Çocuk Nörolojisi ve Çocuk Psikiyatrisi ile birlikte ortak karara varılarak çocuğa ilaç tedavisi verilmelidir. İlaç tedavisinin olumlu etkilerini kısaca şöyle sıralayabiliriz; Daha kontrollü sakin hareketler-daha az yıkıcı dürtüler-daha az dikkat dağılması-ilerlemiş dikkat ve yoğunlaşabilme-el yazısı çizim ve sporda daha iyi koordinasyon-bazen daha iyi uyku alışkanlıkları-ilerlemiş algısal, bilişsel, öğrenme performansı görülebilir.
 İlaç tedavisinin olumsuz etkileri ise; İştah azalması-uykusuzluk-çabuk ağlama-sersemlik (ender olarak), baş ağrısı görülebilir. Bu yüzden her dikkat eksikliği bozukluğuna hemen ilacı dayamak doğru değildir. 

Çocuklarınızın dikkatli olması duasıyla Allah’a emanet olunuz. 

PSİKOTERAPİST

DNŞ TEL: 0212 503 79 95- 0 506 401 79 91

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Kıvanç Tığlı Arşivi