İPad ve iPhone için 2011 yılından beri var olan Siri asistan hizmeti, artık Türkçe olarak da kullanılabiliyor. 

"Hey Siri" diyerek harekete geçirebildiğiniz Siri hakkında pek çok mizah üretilmiş olsa da, Apple'ın en önemli Türkiye yatırımlarından biri olarak kabul ediyorum.

Diğer taraftan Türkiye pazarı açısından bir haftada Periscope ve Türkçe Siri olarak iki hizmet sunan Apple, Android'e göre avantaj sağladı, diyebiliriz. 

iOS 8.3 versiyonu kullanmaya başladığımız Türkçe versiyonu niye önemli?

Benzeri uygulama Samsung telefonlarda SVoice uygulaması var ama ne yazık ki Türkçe uygulaması halen kullanımda değil. Bence bir an evvel, SVoice veya Android'in benzeri uygulaması da Türkçeleşmeli. 

Çeviri programlarından gördüğümüz kadarı ile Google, Türkçe dil kullanımında büyük deneyim elde etti. Bunu asistan hizmetine yöneltmeli.

Çünkü gerek Siri gerekse SVoice gibi asistan hizmetler gelecekte, yazmaktan kurtaracak akıllı telefon kullanıcılarını. 

Yani gelecekte okuma yazma bilmeyen bile akıllı aletleri kullanabileceği gibi, yabancılarla da diyaloga geçebilecek. 

Geleceğin asistanları da hem daha bilgili ve hem de sizi daha iyi tanıyan halojen yardımcılar olacak. 

Siri, halen dünyada 16 dille kullanabiliyor.

Peki, Siri diğer dillerdeki başarısını Türkçe ile gösterebiliyor mu? Yani Türkçe'de yeteneği nedir?

Apple, Siri'ye ait özelliklerin 12 farklı başlık altında toplandığını açıklıyor.

8 Nisan'da yayınlanan güncelleme ile birlikte düzenlenen listeye göz attığımızda Siri'nin sahip olduğu 12 farklı özellikten 5 tanesi Türkiye için kullanılabiliyor. Yani daha çok geliştirilecek. Mesela, "Süper Lig'de bu hafta hangi maçlar var?" diye sorduğumda, bu bilgilerin şimdilik yüklenmediğini söyledi. 

Türkçe Siri için kullanılabilir olan özellikler Twitter entegrasyonu, Facebook entegrasyonu, yerel arama, yönlendirmeler ve Shazam olarak karşımıza çıkarken; spor müsabakaları, restoran veya yemek yeri bilgileri, incelemeleri ile rezervasyonları, film bilgileri ve rezervasyonları gibi özellikleri ise ülkemizde kullanılamıyor. 

Muhtemelen ileride bilet satışlarında, uçak rezervasyonlarında da Siri ve benzeri asistan hizmetlerini kullanacağız.

Ayrıca yakın bir gelecekte yemeklerin kalori, vitamin, yağ, tuz gibi özelliklerini de öğrendiklerinde ne kadar fonksiyonel hale geleceğini tahmin edin. 

Yani hizmetçimiz olmadı ama asistanımız olacak bu gidişle. Ne yazık ki asistanımız Siri, şimdilik Türkçe kelimelerin telaffuzunda yeterince başarılı değil. Hele Anadolu insanının aksanıyla nasıl anlaşacağını hiç düşünmek istemiyorum. 

Bir de şunu belirtmekte fayda var. Kullanıcı Siri'ye ne kadar çok soru sorar, ona yardımcılık hizmetleri yaptırırsa, o kadar sizi tanıyacak ve ileride yeni yetenekler gelişmesinde katkınız sağlanacak. 

Bu yazıya başlamadan önce, Siri'ye "Hangi konuda yazı yazmamı önerirsin" dediğimde beni Google'a yönlendirmekle yetindi. 

4G İçin Adım Adım...

4G ihale tarihi 26 Mayıs 2015 olarak ilan edildi. Operatörler hazırlıklarını tamamladılar. Hatta testlere bile başladılar. 

Avea, ihaleye Türk Telekom Grubu çatısıyla katılacak. 

Türk Telekom Grubu, 81 ile yayılan 193 bin km’lik fiber altyapısı ile mobil şebekelerin iletişim ihtiyaçlarını karşılamayı mümkün kılacak kapasiteye sahip halde. 

Diğer taraftan, 4G hazırlıklarını sürdüren Turkcell ve Vodafone veri aktarım testlerini sürdürüyor.

4G’yi 81 ilde aynı anda müşterilerinin kullanımına sunmayı hedefleyen Turkcell, 4G ile birlikte hayatımıza girecek yeni teknolojiler için de hazırlıklarını uluslararası teknoloji devleriyle birlikte yürütüyor. Bu kapsamda son olarak Ericsson işbirliği ile çok daha zengin bir arama deneyimi sunan “Zenginleştirilmiş VoLTE” (Enriched Voice over LTE) teknolojisi Türkiye’de ilk kez test etti. 

Vodafone da, Türkiye’de 2015 sonunda kullanıma sunmayı planlanan 4G hizmetine yönelik 800 MHz, 1800 MHz ve 2600 MHZ olarak 3 farklı bantta test gerçekleştirdi.

Umarız yeni 4G yatırımlarında, yerli ekipman üreticilerinin de önü açılır. 

Sosyal Medyanın Yasaklanması Gereksiz

Hafta başında Twitter, Facebook ve Youtube'a Türkiye'den girişler yasaklandı. Katledilen savcı ile ilgili fotoğrafların bu mecralarda yayınlanması buna gerekçe gösterildi. 

Çevremdeki insanlara baktım, hiç biri bu mecralara girmekte sorun yaşamıyordu. 

Ya DNS ayarlarında oynadılar, ya da farklı VPN uygulamaları kullanmaya başladılar. Ben hiç birini tercih etmedim ama kısa bir engellemeden sonra hepsi çalışmaya başladı. Yasak kalkmadığı halde ben girebiliyordum. 

Twitter, Facebook ve Youtube'a giriş yasakları başlar başlamaz VPN adresleriyle ilgili bültenler yağmaya başladı. 

Erişimi kısıtlanan sitelere girerken veri güvenliğinizi feda etmeyin, diye uyaranlar da var. Mesela, güvenlik yazılımı şirketi Trend Micro, kısıtlı sitelere erişmek için en çok tercih edilen yöntem olan VPN hizmetlerini kullanırken veri güvenliğini sağlamanın püf noktalarını anlatıyor.

VPN servislerinde kullanıcı deneyimini etkileyen en önemli faktörlerden biri olan sunucu ve lokasyon zenginliğine yatırım yapan PureVPN, dev ağını 87 ülkede 450'nin üzerinde yeni sunucuyla genişlettiğini de yine bu yasak sebebiyle öğrendik.

Hannibal'ın dediği gibi internete girmek için ya bir yol bulunur, ya bir yol açılır. Ama illa girilir...

Burada başka bir bilgi vermek istiyorum. 

Ankara'da en popüler uygulamalardan biri Telegram'dır. Whatsapp'ın benzeri olan bu uygulamayı popüler kılan kriptolu görüşme imkânı vermesi. Ayrıca her türlü dosyayı üzerinden aktarmak mümkün… 

Telegram, yazışmaları bir saniye ile bir hafta arasında istediğiniz süre içinde otomatik silme fırsatı veren kriptolu bir yazışma sunuyor. Popüler bir iki siyasi, bizzat bana uygulamayı sordu. 

Bir işadamı ile bu konu üzerine konuşurken, ondan daha farklı şeyler öğrendim. 

Dünyada bildiğimiz internet, bilinmeyen internete göre yüzde 4 oranında bir hacim tutuyor. Buzdağının altı hükmündeki bilmediğimiz, görünmeyen yüzde 96 gibi daha büyük hacimde Deepweb veya görünmeyen internet dünyasında kimler var?

Askerler, istihbarat teşkilatları, mafya benzeri yapılar, organ ve silah kaçakçıları da bu hatları kullanıyor.

Mesela, Bitcoin olarak bildiğimiz sanal para sistemi bu dünyada yaşıyor. Yani buzdağının altındaki internette ödemeler Bitcoin ile yapılıyor.

Deepweb’in ise oldukça karmaşık bir teknik altyapısı var. Ama kısaca şöyle söyleyebiliriz:

Bir web sunucuda bir site var olmasına vardır ama buna direkt fikriturkel.com.tr şeklinde bir isim yazarak girilememektedir. Onun yerine bu sunucunun farklı ağlardan rastgele aldığı "phnnrdoıgjzviv.onion" gibi bir adı bulunuyor. 

Bu ağları kullananların kişi bilgileri çalınabilir ama bu bildiğimiz güvenli kurumların ağlarındaki orandan yüksek değildir. 

Unutmayalım ki Wikileaks gibi dosyaların paylaşımı bu ağlardan olmuştur ve yine aynı yollardan paylaşılmaya devam ediyor. Üzerinde düşünmeye değer ilginç bir konu...

Twitter fenomeni Fuat Avni'nin de bu ağları kullandığını düşünüyorum. Bu sebeple nereden twit attığı bulunamıyor. 

Her yasak, internet kullanıcılarını belirsiz olan Deepweb okyanusuna itiyor. Kısaca sosyal medya engellemeleri Türkiye'nin itibarını zedelemekten başka bir işe yaramıyor.