İlk Yardımı Öğren Hayata Yol Ver

Gerek alkol gerek bilinçsiz araç kullanımı gerekse fazla özgüven nedeniyle kazalar ülkemizde oldukça fazladır. Kazaların nedenleri kadar ilk yardım konusundaki bilinçsizliğimiz de can kayıplarına neden olmaktadır.

Kaza geçiren, yaralanan ya da birdenbire hastalanan kişilere, yaşamsal tehlikeyi atlatıncaya kadar uygulanan her türlü yardım ve tedavi yöntemine ilkyardım denir.

İlkyardımın birinci ilkesi hastanın ya da yaralının yaşamını kurtarmak, ikincisi durumunun daha kötüye gitmesini önlemek, üçüncüsü ise tümüyle iyileşmesine yardımcı olmaktır. Yaralıyı ya da hastayı bir hastaneye ulaştırıncaya kadar geçen zaman çok önemlidir. Bu gibi durumlarda çevredeki kişilerin nasıl davranılacağını bilmesi ve ilk önlemleri alması yaralının ya da hastanın yaşamını kurtarabilir.

Trafik kazalarına kurban verdiğimiz yüzlerce kişiden pek azı olay yerinde yaşamını yitirmektedir. Yüzde 80 gibi yüksek orandaki kayıplar ise yaralının bilinçsizce araçtan çıkartılması ve karga tulumba taşınarak hastaneye götürülmesi sırasında oluşmaktadır.

Herhangi bir ilkyardım bilgisinden yoksunsanız bile, uzman ekipler gelmeden yaralıya el sürülmesini engellemeniz, emin olun onun hayatını kurtarmada çok ciddi bir rol üstlenecektir.

Trafik Kazalarında İlkyardımın Aşamaları Nelerdir?

Kaza yerinde emniyet tedbirleri alınır.

 İlkyardım yapılır.

Acil birimlere kaza haber verilir.

Yaralı ya da yaralılar nakledilir.

Kaza sonrası yapılması gerekenler nelerdir?

Trafik kazası olduğunda öncelikli olarak güvenli bir alan oluşturulmalıdır.

Araçlar yolun sağına park edilir, dörtlü lambalar yakılır.

Kazaya uğrayan arabanın motoru durdurulmalıdır.

Kaza 150 metreden görülecek şekilde, kaza yapan aracın önü ile arkasına birer reflektör konur.

Yolun ortasında yatan yaralılar varsa, tekniğine uygun bir şekilde yolun kenarına alınır.

Çevrede zehirlenme ya da patlama olmaması için varsa gaz tüpleri kapatılmalıdır.

Bu tedbirlerle önden veya arkadan gelen diğer araçların kazaya karışmaları ve olayı daha da ağırlaştırmaları önlenmiş olur.

İlk yardımı yapacak kişinin yapması gerekenler nelerdir?

İlk yardım konusunda eğitiminiz yoksa yaralıya dokunmayın.

Soğukkanlı olun ve kaza geçiren kişiyi yatıştırmak için elinizden geleni yapın.

Öncelikle kendi güvenliğinizi sağlayın ve sakin kalarak, yaralı olanlara müdahale edin.

Sağlığı yerinde olan çevredeki kişileri organize ederek, yaralılara yardımcı olmalarını sağlayın.

Eğer kaza yerinde sağlık görevlisi varsa, onun talimatlarına uyun.

Olay yerinde sağlık görevlisi yoksa en yakın sağlık kuruluşu, polis ve yangın söz konusuysa itfaiyeye haber verin.

Çevredeki meraklı kişilerin hastaların etrafında toplanmasını önleyin.

Yaralı kişinin ilk olarak bilinç ve solunum gibi hayati fonksiyonlarını kontrol edin.

Kaza geçiren kişiyi, hiçbir zarar vermeyeceğinizden emin olmadıkça kıpırdatmayın. Örneğin sırt ya da bel omurları örselenmiş bir yaralının, uzman sağlık personeli gelinceye kadar kesinlikle hareket ettirilmemesi gerekir.

Yaralının durumu el veriyorsa, güvenli bir pozisyona alın. Bir yaralı araçtan ideal olarak en az üç kişi ile baş, boyun ve gövde ekseni korunarak çıkarılır. Oturur pozisyondaki yaralılarda, tekniğine uygun yapılırsa, tek kişi ile de ideale yakın çıkarılabilir. Çokça yapılan kucaklama hareketi sakıncalıdır. Araç yan yatmışsa ya da dengesi iyi değilse, aracın güvenliği sağlandıktan sonra yaralılar araçtan çıkarılır.

Yaralı kişinin bilinci açıksa nabız ve solunum gibi hayati fonksiyonları kontrol edilmeli. Yerde yatıyorsa, dilinin gırtlağını tıkamasına engel olmak için, başını geriye doğru çevirin. Kalbi duran bir yaralıya, eğitiminiz varsa  kalp masajı uygulayın. Solunumu durmuş yaralıya, yapay solunum yapın.

Kanama, kırık veya çıkık varsa hastaya yerinde müdahale edilmelidir.

Kanama varsa, kanamayı durdurun.

Birden fazla kazazede varsa, durumu ağır olanlar için belli bir öncelik sırası belirleyin.

Hastanın vücut ısısını koruyacak önlemler alarak, hastanın şoka girmesini önleyin.

İlk yardımı yapan kişi bilmediği bir müdahale metodunu kullanmamalıdır.

Kişinin bilinci açıksa ambulans gelene kadar, kronik hastalığı ya da düzenli olarak kullandığı ilaçlar öğrenilip, sağlık görevlilerine bilgi vererek yardımcı olunmalıdır.

İlk yardımın son aşaması yaralıların nakledilmesi nasıl yapılmalıdır?

Yaralılar taşınırken, yaralanma tarzı ne olursa olsun, en ideali yaralıların sedye ile ve en az 4 kişi tarafından taşınmasıdır.

Sedye ile yaralılar taşınırken düz yolda yürürken ve ambulansa bindirilirken baş önde olacak şekilde taşınır. Ancak merdiven inerken veya çıkarken, hastanın başı daima yukarı tarafta olmalıdır. Hasta her durumda mutlaka gözlenmelidir.

Hasta ve yaralılar durumlarına göre en yakın hastaneye değil, en yakın ama şartları ve  imkanları uygun olan bir hastaneye nakledilmelidir.

Kazayı haber vermek

Kaza yerinde yalnızsak, ilkyardım yapıldıktan sonra kaza haber verilir. Bizden başkaları da varsa biz ilkyardım yaparken onlar kazayı haber vermek üzere aşağıdaki telefonları arayabilirler. Bu numaralar aranıp önce kaza yeri tarif edilir, sonra yaralı sayısı ve durumları kısa ve net olarak söylenir.

Kaza durumunda bilinmesi gereken telefon numaraları

112 Acil Ambulans İlk tercihimiz olmalıdır. Türkiye’nin her yerinden, ev, işyeri, cep telefonu, ankesörlü telefonlarından ücretsiz aranabilmektedir.

155 Polis

156 Jandarma

110 İtfaiye

114 Zehir Danışma Merkezi

Haftaya buluşmak üzere sağlıkta kalın…