İbrahim Hakkı daha çok "Marifetname" adlı eseriyle tanınan bilge bir zattır. Bu zatın torunlarından Celâleddin Toprak'ın araştırmalarına göre İbrahim Hakkı'nın "Marifetname"den başka 53 eseri daha vardır.

İbrahim Hakkı hazretleriyle ilgili kısa bir bilgiyle hayatının özetini vermek istiyourm.

1703 yılında Erzurum'un Hasankale mekânında doğmuştur. Anne tarafından soyu Peygamberimiz Efendimiz (SAV)'e dayanır. Bundan dolayı İbrahim Hakkı hazretleri "Seyyid"tir.

Medreselerde okumuş, büyük âlimlerden özel dersler alarak yetişmiştir.

1747 tarihinde I. Mahmud'un saltanatı senelerinde İstanbul'a gelmiş, bir müddet sonra saray tarafından Erzurum yakınındaki Abdurrahman Gazi Zaviye'sine tayin edilmiş, eserlerini de bundan sonra yazmış, 22 Haziran 1780 tarihinde Tillo'da vefat etmiştir.

Gelelim İbrahimHakkı hazretlerinin kitaplarında sağlıkla ilgili tavsiyelerine. Özellikle "Marifetname" adlı eserinde bu tavsiyelerine bolca yer vermiştir. Bu zatın sıhhatle ilgili reçetelerinden birinde sağlıklı bir hayat için şu tavsiyelerde bulunur:

*Yazın güneşin altında aşırı kalmaktan sakınmak,

*Gölgeli yerlerde gezmek,

*Safra maddesini mahveden soğuk yiyecek ve içeceklere alışmamak,

*Isıtılıp ısıtılıp yenen yemeklerden sakınmak,

*Kavun gibi sulu meyveleri bol yemek,

*Sabahın soğuğundan çekinmek,

*Kışın yünlü elbiseler giymek... Vücut/sağlık için çok faydalıdır.

*Ata binmek sağlık için çok faydalıdır. Çünkü ata binmek bütün vücudu harekete geçirir.

*Deniz seyahati yapmak çok faydalıdır. Deniz seyahati kan, safra gibi sıvıların akışını kolaylaştırıp çoğalttığı ve aynı zamanda mideye de tesir ettiği için faydalıdır.

*İnsan, sağlığını korumak için yemek yedikten 2-3 saat sonra yatmalıdır. Bu kadar saatten önce yatarsa, evvela yarım saat sağ tarafına yatmalı. Çünkü ciğer mide üzerine yaslanır ve onu ısıtır. Sonra da sol tarafına dönüp 3 saat uyumalıdır. Bu da ciğerin yine mideyi ısıtması için yapılır.

*Yenen yemeklerin çeşitli olması (çok çeşit yemek) mahzurludur. Çünkü hazım müddetleri farklıdır.

*Asla iştahsız yemek yenilmemeli.

*Tam doymadan yemekten kalkmalıdır.

*İki öğün yemek vücuda sıhhat ve hafiflik verir.

*Suyu yemekten 2 saat sonra içmek faydalıdır.

*Yemek aralarında az miktarda su içmek hastalıkları önler.

* Sabah mide boşken, terliyken, meyva yedikten sonra su içmek zararlıdır.

Erzurumlu İbrahim Hakkı hazretlerinin verdiği reçeteyi uygulamak temennisiyle burada kesip sağlıklı bir hayat bize ne kazandırır sorusuna cevap bulmaya çalışalım. Hepimiz fırsat elimizdeyken sağlığımızın kıymetini bilmek durumundayız.

Çünkü sıhhat, hayatın mekanizmasıdır. Muvaffakiyet onun var olmasına bağlıdır. Kıymetine paha biçilmez bir lütuftur. Kanuni'nin hastalığı esnasında:

"Halk içinde muteber bir nesne yok devlet gibi,

Olmaya devlet cihanda bir nefes sıhhat gibi."

mısralarıyla devletin saltanat sahibi olmak değil, esas devletin sıhhat içinde bulunmak olduğunu veciz bir şekilde belirtmiştir.

Peygamberimiz Efedimiz (SAV): "Allah'tan af ve afiyet isteyin" buyurması bize af ve afiyetin/sıhhatin kıymetini bildirmektedir.

Sahab-i kiramdan biri:

-Ya Rasulallah, namaz kıldıktan sonra Allah'tan ne isteyeyim? diye sorduğunda, Peygamberimiz:

"-Afiyet/sağlık iste!" buyurmuşlardır.

Peygamberimiz Efendimizin şu beyanlarının yüceliği tartışmasızdır.Buyururlar ki:

"İki nimet vardır ki insanların ekserisi bundan gafildir. Biri sıhhat nimeti, diğeri boş zamandır."

"Hastalık gelmeden evvel sağlığın, meşguliyet gelmeden boş zamanın kıymetini bil."

"Ey Allah'ın kulları! Hastalarınızı tedavi ediniz...Zira Allah-u Teâlâ hiçbir hastalık yaratmamıştır ki, şifasını da yaratmamış olmasın."

Hepimiz için Allah'tan af ve afiyet diliyorum..