Okuyucum "felâha ermek ne demek?" diye sormuştu. Verdiğim cevabı önemine binaen bütün okuyucularımla paylaşmak istiyorum:

Felâh, kurtuluşa ermek ve ıslâh olmak gibi anlam taşır. Biz Müslümanları günde beş vakit namaza çağıran ezanda da "Hayya alel felâh..." cümlesinde geçen bu kavram, insanların kurtuluşa, ıslâh olmaya yönelmelerini istemektedir.

Felâh kelimesi aynı zamanda başarı ve kurtuluşa giden yolu açmak demektir. Bir zamanlar 18 yıl müddetle ezanlar Türkçe okundu. O Türkçe okunuşta "Haydin felâha" diye bağırtıldı. Madem Türkçe okunuyordu öyle ise bu cümlenin karşılığı "Haydin kurtuluşa" şeklinde olması gerekirdi. Bilerek böyle tercüme ettirilip okutulmadı.

Felâh kelimesi Kur'ân-ı Kerîm'in pek çok ayetinde "iflâh" şeklinde geçer. Bu şekilde kullanılmakla Allah (c.c):

• Allah'a iftira edenlerin,

• Kâfirlerin,

• Zalimlerin,

• Suçluların... kurtuluşa eremiyeceklerini; buna karşılık:

• Mü'minlerin,

• Namazlarını kılanların,

• Takva sahibi olanların,

• Nefislerini temizleyenlerin,

• Allah yolunda savaşanların felâha/kurtuluşa kavuşacaklarını beyan etmektedir.

Sözlüklerde, felâh kelimesi arzu edilen şeyleri elde etmek, istenmeyen şeylerden kurtulmak, refah ve saadet içinde bulunmak mânâlarıyla açıklanmıştır. Kelime terim olarak ele alındığında şöyle bir ifade ile açıklanabilir.

Kişinin dinimizin emirlerini yerine getirmesiyle kazandığı amellerin güzelliklerini dünyada yaşamaya muvaffak olması, ilâveten ahirette ebedi kurtuluşa ermesidir. Mü'min böyle bir sonuca ulaşması felâha ermesi demektir.

Felâh kelimesi ezan ve kaamette geçmektedir. Bu hayrın bekasına ve ebedi kurtuluşa vesile olması dolayısıyla cemaatle kılınan namaz ve ifa edilen namaz da felâhtır/felâha götürücüdür. Namaz dünyeviliğe köle olmaktan kurtaran/kurtuluş vesilesidir.

"Felâha ulaşan ebedi saadete eren" anlamına gelen müflih kelimesi Kur'ân-ı Azîm'de çoğul şekliyle müflihûn olarak mü'minlerin övmek kastıyla kullanılmıştır.

Felâh kelimesi Kur'ân'da Allah'ın rızasını elde etmeyi, cehennemden kurtulup cennete girmeyi ifade eder. (el-Mü'minun suresi, ayet: 1)

Kur'ân-ı Kerîm'de, felâha erenlerin özellikleri beyan edilmiştir. Bu özelliklerden bir bölümü şunlardır:

• Dünya hayatını gayba iman edip namaz kılarak geçirenler...

• Kendisine verilenlerden başkalarını da istifade ettirenler...

• Peygamberlere ve ahiret gününe iman edenler... (Bakara suresi, âyet: 2-5)

• İyiliklerin önünü açanlar, kötülüklere sed çekenler...

• Fâiz yemeyenler... (Al-i İmran: 104,130)

• İçki içmeyenler... Kumar oynamayanlar, şirke düşmeyenler... (Mâide: 90)

• Zulüm yapmayanlar, haksızlığı irtikap etmeyenler... (En'am: 21,135)

• Allah'a ait kulluk görevlerini yerine getirenler... (Hacc: 77)

• Irz ve namuslarını koruyanlar...

• Ahde vefa gösterenler... (Mü'minun: 1-10) felâha/kurtuluşa erenlerdir.