Cüneyt Arvasi

Cüneyt Arvasi

Çin, süper güç oldu mu?

Çin, süper güç oldu mu?

Bu kavram bize uzak bir şey değil. İstanbul’un fethinden itibaren 245 yıl boyunca Osmanlı İmparatorluğu bir süper güçtü.
Tarihin akışı içinde süper güç olarak adlandırılabilecek bir çok medeniyet gelip geçti.
Bu yüzyılda ise, ABD’nin gücünü test edebilecek bir devlet, bu lige sıçramış olacaktır.
Peki Çin, Birleşik Devletler’e “omuz atacak” duruma geldi mi?
İyi bir sorudur aslında. Cevabı da süper gücü tanımlayan cümleler içinde aranabilir.
“Süper güç, uluslararası bankacılık ağının sahibidir ve bu sistemi küresel ölçekte işletir.”
Çin bankalarının, batı bankacılık ağı ile yer değiştirmesi kısa vadede pek mümkün görünmüyor. Belki bölgesel düzeyde olabilir.
“Süper güç, rezerv para birimlerini denetler.”
ABD ve Çin arasında şiddetli bir kur savaşı yaşanıyor. Çin, yakın gelecekte kendi para birimini, özellikle ABD ile çatışan devletlerle yaptığı ticarette kullanmaya başlayacak.
“Süper güç, dünyanın en büyük alıcısıdır.”
Çin, dünyanın en büyük hammadde alıcısıdır ve uzun vadeli kontratlar imzalayıp peşin ödemeler yapmaktadır.
“Süper güç, dünyadaki mamul eşyanın büyük bölümünü sağlar.”
Dünyanın fabrikası olan Çin’in bu konudaki üstünlüğü tartışılmazdır.
“Süper güç, uluslararası sermaye piyasalarına hâkimdir.”
Çin’in rezervinde 2,5 trilyon dolar var ama “kâğıttan ekonomi” dünyasında aktif bir oyuncu olmayı tercih etmiyor. Küresel şirketlerin menkul kıymetlerine yatırım yapmak yerine onları doğrudan satın alıyor ve işletiyor. Daha da önemlisi, doların her an nefesini kesebilecek kadar mali gücü elinde tutuyor.
“Süper güç, büyük askeri müdahalelerde bulunma kabiliyetine sahiptir.”
Amerika’nın son Kore krizinde sergilediği tavır, Çin’in askeri gücünün test edilebilecek bir şey olmadığını ortaya koydu. Ayrıca Çin, gelecekte bir çok devleti ABD’ye karşı koruma şemsiyesi altına da alabilir.
“Süper güç, ileri teknoloji üretimini denetler.”
Çin, batı firmalarını kendi topraklarına çekerek teknolojik kapasitesini hızla artırdı. Bu güçlü altyapı, gelecek on yıl içinde müstakil bir Çin teknolojisine dönüşecektir.
“Süper güç, uzay endüstrisine sahiptir ve ondan yararlanma imkânlarını kullanır.”
Teferruatı pek bilinmese de; Çin’in ciddi düzeyde uzay teknolojileri kapasitesi olduğu söyleniyor.
“Süper güç, uluslararası iletişim sitemlerini denetler.”
Yakın gelecekte Japonya gibi büyük ekonomileri de içine alabilecek bölgesel sistemi kuracağı tahmin ediliyor.
“Süper güç, yüksek teknolojili silah endüstrilerine sahiptir.”
Eskiden beri Çin, NATO dışındaki ülkeler için önemli bir tedarikçi olmuştur. Otomatik tüfek ve mühimmat ticareti, şimdi balistik füze yapımı gibi teknolojik işbirliklerine dönüşmüştür.
Çin’in şu anda bir süper güç olduğunu söylemek mümkün değildir. Fakat yakın gelecekte Amerika’yı Doğu Asya’dan çıkarmanın yollarını zorlayacaktır.
Karşılıklı itişme, küresel süper güç kavramını bölecek ve Çin’i “kurtarılmış bölgenin gücü” olarak tanımlayacaktır.
Çin’in kapatacağı bölgeler dışında kalan süper güç kavramı ise, bölünmeye devam edecektir.
İkinci Dünya Savaşı’nın sonucunda oluşan statüko artık anlamını yitirmiştir.
Medeniyetlerin ayrışması bu yüzyılın kaçınılmaz gerçeğidir.

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Cüneyt Arvasi Arşivi