Değerli okuyucularım toplumda bazen sıklıkla duyarız bu kişide kişilik bozukluğu var davranışları dengesiz ve tutarsız diye... Peki, kişilik bozukluklarında görülen ortak özellikler nelerdir, bu konuya değinmek isterim;

Kişilik bozukluklarında görülen ortak özellikleri şöyle sıralayabiliriz;
-Davranışların benliğe yerleşmiş olması, fakat uyum amacıyla esneklik gösterememesi
-Belli bir toplum içinde uyumlu sayılabilmek için geçerli ölçülerden sapması
-Çocukluktan beri süregelmesi ve toplumda, iş yaşamında belirgin bozulmaya yol açaması.
-Genellikle benliğe uyumlu, yani benimsenmiş olması ve değiştirilmek istenmemesi; bazen de benimsenmemiş olsa bile değiştirilmemesi ve en önemli özellik de; genel olarak çevre ile çatışma ve sürtüşmeye yol açması, kendini çevreye değil de çevresini kendisine uydurmaya çalışmasıdır.
Kişilik bozukluklarına erkeklerde, kadınlara oranla en az 4-5 kat daha fazla oranda rastlıyoruz. Oluş nedenlerine baktığımızda; kalıtımsal özellikler büyük oranda rol oynar. Ayrıca, doğumdan önce, doğum sırası ve doğumdan sonra merkezi sinir dizgesini etkileyen tutumlar da kişilik bozukluğuna zemin hazırlayabilir. Örneğin çocukluğunda dikkat eksikliği sendromu gösteren, hiperaktif çocuklarda, minimal beyin hasarı olan çocuklarda sonradan kişilik bozukluğu riskinin daha yüksek olduğu bilinmektedir. Bedensel sakatlıklar da, kişilik oluşumunda önemli rol oynayabilirler.
Ayrıca çok ağır baskılar, cezalandırıcı tutumlar altında yetişen çocuklarda aşırı uysal, çekinik kişilik ya da başkaldıran antisosyal kişilik gelişebilir.
Değerli okuyucularım şimdi de yazımın son bölümünde kişilik bozukluğu türlerine değinmek isterim;
*Paranoid kişilik bozukluğu:
Bu kişiler kuşkucu, alıngan, kuruntulu kişilerdir. Çabuk alınırlar ve başkalarının söz, bakış ve hareketlerini kendilerine karşı olumsuz yorumlamaya eğilim gösterirler. Genelde çok kıskanç, kinci ve aşırı gururludurlar. Başkalarına soğuk ve yukarıdan bakan, çabuk eleştiren, eleştiri ve şaka kaldıramayan özellikleri belirgindir. Kendilerini haklı ve üstün görürler.
*Sınır (Borderline )kişilik bozukluğu:
Bu kişiler, cinsel, mesleksel ve toplumsal kimliklerinde derin güvensizlik ve dengesizlik gösterirler. Sağlam bir kimlik duygusu gelişmemiştir. Çabucak düş kırıklığına uğrarlar, bunaltı ve çökkünlük belirtileri gösterirler. Boşluk ve anlamsızlık duygusundan yakınırlar. Zaman zaman antisosyal atak davranışlar, hızlı yaşam çabaları, kendilerine zarar verme eğilimleri gösterebilirler. Bir yandan çabuk kırılabilen zedelenen bir zayıflık, bir yandan tüm güçlü özellikler bulunur. İkili ilişkilerinde hem yüceltme, hem de değersizleştirme eğilimleri ile dengesiz ve tutarsızdırlar.
*Narsistik kişilik bozukluğu:
Kendilerini fiziksel ve ruhsal yönden aşırı beğenen, üstün gören, sürekli beğeni, ilgi ve onay bekleyen; gittikleri her yerde hemen özel bir yeri hakkettiğine inanan kişilerdir. En güzel, en yakışıklı, en başarılı, en parlak olma hayallerine kendilerini kaptırırlar. Eleştiriye dayanamazlar, sürekli övgü beklerler. Bu nedenle davranışları hep bunları elde etmeye yöneliktir. Beklentileri karşılanmayınca, özsaygı çabuk düşer, kırgınlık, bunaltı ve çökkünlük olabilir. Başkalarını duygu ve düşüncelerine empati duyamazlar.
*Histrionik kişilik bozukluğu:
Bu kişilik bozukluğunda, dikkati üstüne çekme isteği ve çabaları, olayları büyütmeye, dramatize etmeye, hatta yalan öyküler anlatmaya eğilim; abartılmış duygusal tepkiler ve beden, yüz hareketleri, çabuk etkilenme gibi özellikler bulunur. Gösterişli ve çekici olmaya çalışırlar. Benmerkezci eğilimleri fazladır. Kimilerinde baştan çıkarıcı davranışlar dikkat çeker. Çabuk arkadaş olur, fakat çabuk rededilmiş hissederler. Kişiler arası ilişkilerde saf, telkine yatkın ve bağımlıdırlar. Şefkat sevgi açlığı gösterirler; fakat olgun dengeli ilişki kuramazlar.
*Kaçınan kişilik bozukluğu:
Bu kişiler olumsuz değerlendirilmekten korkan, utangaç çekingen, kendilerini fazla gözleyen ve nasıl görüldüğünü merak eden kişilerdir. Toplumda çirkin, anlamsız görülmekten, yanlış bir şey yapmaktan korkarlar ve heyecanlanırlar.
*Pasif-agresif kişilik bozukluğu:
Bu kişilik bozukluğunda öfke, kin ve saldırganlık duyguları daha çok pasif, direnişli davranışlarla dolaylı olarak dışa vurulur. Bu kişiler kendilerinden beklenenlere karşı pasif direniş gösterirler. İkili ilişkilerde, sessizlik öfke ve küskünlük pasif direnişin önemli belirtisidir. Bu tutumları ile ailede ve işlerinde kendilerine karşı öfke uyandırırlar ve eleştirilirler. Bu kişiler yeterince anlaşılmadıklarına, takdir edilmediklerine inanırlar.
Kişilik bozukluklarında tedavi, düzenli psikoterapi görmekle mümkün olur.
Değerli okuyucularım, yazılarıma bir müddet ara veriyorum. Benden dualarını ve desteklerini esirgemeyen okuyucularıma teşekkür ediyorum. Eylül ayında yeni yazılarımla görüşmek duasıyla Allah’a emanet olunuz.