Değerli okuyucular, şu sıralar tam da sınavların olduğu kritik dönemler. Geçen hafta LYS sınavı yapıldı, bu haftasonu da sınavlar tekrar yapılacak. Anne-babaları ve öğrencileri şimdiden tatlı bir heyecan sardı. Ama maalesef bu tatlı heyecan, bazı öğrencilerde tam bir kâbusa dönüşüyor.

Danışmanlık merkezine, sınav kaygısı problemi yaşayan bir genç kız başvurmuştu. Bu kızımız LYS’ye hazırlanıyordu ve daha önce iki sefer sınavda aşırı kaygılandığı için başarısız olmuştu. Hatta ikinci defa girdiği LYS sınavında bayılmıştı. Yani, bazı öğrencilerde sınav kaygısı bu derece üzücü sonuçlara yol açabiliyor.

Çocuklarımızın sınav kaygısını aşırı derecede yaşayıp yaşamadığını nasıl anlarız, bu konuya değinmek istiyorum:

¥ Çocuğunuzun başarısında nedenini bilmediğiniz belirgin düşüş varsa,

¥ Ders çalışmayı sürekli erteliyor ve sınava hazırlığı reddediyor ise,

¥ Bu konuda soru sorulmasından rahatsız oluyor ise,

¥ Dikkati çok dağınık, ders çalışmaya odaklanamıyorsa,

¥ Fiziksel şikâyetlerinde dikkat çeken bir artış gözlüyorsanız (mide bulantısı, terleme, uyku düzensizliği, iştahsızlık ya da mutsuz bir ruh hali vb.)

¥ Çok çalıştığı zamanlarda bile sınav performansında belirgin bir performans yüksekliği görmüyorsanız,

¥ Çocuğunuz sınav kaygısı taşımıyor olabilir.

¥ Ayrıca sınav kaygısının zihinsel belirtileri de vardır; felaket yorumları içeren tüm inanç ve düşünceler (yapamayacağım, başarısız olacağım, kötü not alacağım, rezil olacağım gibi..) aşırı uyanıklık hali, unutkanlık dikkatini toplamada, sınav sorularını okuyup anlamada, düşünceleri organize etmede, soruları cevaplarken anahtar kelimeleri, konuları hatırlamada güçlük..

Anne-baba olarak bizler de bazen çocuğumuza yaklaşım tarzımız nedeniyle onların sınav kaygısını daha da çoğaltabiliyoruz;

Yoğun kaygı yaşayan çocukların anne-babalarında kaygılı ruh hali içinde olmaları gözlenen bir durumdur. Bu yüzden öncelikle ebeveynin kendisini rahat tutması gerekir ki; çocuğunuz da rahat davranmayı öğrensin. Gerekirse bir psikoterapistten bu konuda destek almanız faydalıdır.

Anne-baba olarak mükemmelliyetçi, rekabetçi kişilikte olmak da kaygıyı artırır.

Sınava giren çocuğu olan okuyucularıma önerilerim;

Çocuğunuza; sınavda başarılı olmanın, hayatta başarılı olmanın tek koşuluymuş gibi hissettirmeyin.

Çocuğunuzu bu zor döneminde her zaman destekleyin, ilgi gösterin. Dershanedeki sınavlarda düşük puan aldığında onu suçlamadan konuşun; “Canım yavrum, sen elinden geleni yaptın şimdiye kadar, düzenli ders çalıştın, test çözdün, acaba niye bu sınavda başarın düştü” gibi olumlu bir yaklaşımla ona cesaret verin. Her durumda onun yanında olduğunuzu hissettirin.

Çocuğunuzu hiçbir zaman başkaları ile kıyaslamayın. Çocuğunuz farklı bir kişiliğe ve kapasiteye sahip, başkalarının yaptığını yapamayabilir, ancak diğer çocukların başaramadığı şeyleri yapabileceğini aklınıza getirin. “Sen dili” yerine “Ben dili” kullanın. “Sen zaten böylesin, bu sonuç normal” gibi sen dili yerine, “Nasıl böyle oldu anlayamıyorum, bunu paylaşabiliriz” gibi kendi dugularınızdan bahsedin.

Sınav kaygısı yaşayan çocuklarımıza bazen sadece ilaç verilip geçer deniliyor. Oysa sınav kaygısı mutlaka psikoterapi ile düzelen bir sorundur. Özellikle aynı sorunu yaşayan çocuklar, gençlerin bir arada olduğu “Grup psikoterapileri”, “Psikodrama Grubu” gibi faaliyetler çocuğunuzun sınav kaygısını yenmesine yardımcı olur.

Çocuğunuzda sınav kaygısı aşırı derecede ise ve bunun yanısıra depresyon, anksiyete bozukluğu gibi sorunlar da yaşıyorsa, o zaman ilaç tedavisi ile desteklenmelidir. Ancak, ilaç tedavisi ve psikoterapi bir arada uygulandığında sorun daha kolay ve hızlı şekilde düzelecektir.

Gençlerimizin sınavlarda başarılı olması duasıyla Allah’a emanet olun.

Not: Yazılarıma eylül ayına kadar ara vereceğim. Yazılarımı okuyup bana teşekkürlerini sunan okuyucularıma, ben de çok teşekkür ediyorum. İnşallah yepyeni, yararlı yazılarda buluşmak üzere hoşçakalın.

DNŞ TEL:

0 212 503 79 95- 0 506 401 79 91