Gündem yoğunluğundan uzun süredir ertelediğim konular arasındaydı yabancı dil sınavları.

Orta öğretimden tutun, lise, üniversite ile akademi çevrelerinin tümünü yani milyonlarca insanı yakından ilgilendiren ve sorun yumağı haline gelen bu meselenin üzerinde hassasiyetle durmak gerekiyor.

Çünkü özellikle akademi dünyasının canını yakmaya, bilimsel çalışmalara darbe vurmaya devam ediyor yabancı dil takıntısı.

Daha önce 2 ÜDS ve 2 KPDS olmak üzere yılda 4 kez yapılan yabancı dil sınavı 2013’ten itibaren yılda 2 sefere düşürülmüş. Ayrıca daha önce bu sınavlar için verilen 180 dakikalık süre 150 dakikaya çekilmiş ve soru sayısında herhangi bir azalmaya gidilmemiş. Bunun sonucu olarak sınavda tüm adaylar için süre sorunu yaşanmış. Bu değişiklikler sonucunda 2013 yılında ilk defa gerçekleştirilen YDS’ye (Yabancı Dil Seviye Tespit Sınavı) İngilizce alanından 289 bin aday katılmış ve 218 bini 0–49 arasında puan almış.
Ortalama puan notu ise 100 üzerinden 30,4’e düşmüş.

Aynı şekilde bir önceki yıl, 90-100 arası not alan aday sayısı 9.093 iken, bu sene bu oran 1.742’ye kadar gerilemiş.

Aslında bu sonuç bile çok şey anlatmaya yetiyor.

Adayların pek çoğu, maddi ve manevi olarak YDS’ye verdikleri emek ve çabanın karşılığını göremediklerini düşünüyor.

Sınav süresinin kısaltılması, metinlerin uzunluğu ve çelişkili cevaplar, sınava girenlerin konsantrasyonunu bozan başlıca sebepler arasında gösteriliyor. 

YDS sınavının sonuç istatistikleri incelendiği zaman, bu şekliyle yabancı dil bilgisini ölçmekten uzak, sınav etiği açısından da yanlış bir sınav olarak değerlendiriliyor.

Verilere de bakıldığında anlaşılan o ki; yabancı dil sınavı araç olmaktan çıkmış amaç haline gelmiş.

Bundan dolayı yabancı dile zorlanan adaylar kaçınılmaz olarak tuhaf yöntemlere başvurmak zorunda kalmışlar. 

Örneğin Türkiye’de faaliyet yürüten “British Council” adlı İngiliz kuruluşu, uluslararası bir dil sınavı olan İELTS (Uluslararası İngilizce Test Sistemi) yıl içerisinde değişik illerde sınavlar gerçekleştirmiş.

İELTS’nin son yaptığı sınavlarda ilginç bir durum ortaya çıkmış.

Türklerin düzenlediği son YDS’yi  geçemeyenler, İngilizlerin düzenlediği İELTS’yi rahatlıkla geçip dil problemini aşmışlar.

Çok garip bir durum…

Kraldan çok kralcı olmak böyle bir şey olsa gerek.

Çözüm mü?

Mağduriyetlerin giderilmesi için bazı öneriler var…

Mesela en azından YÖK’ün bütün alanlarda belirlediği baraj puanını belirli oranlarda düşürmesi gibi.

Ama bunlar pansuman çözümler…

Bakın Çin ve Japonya bu meseleyi çözmek için süper bir sistem geliştirmiş.

Kökten kesin çözüm…

Üniversitelerde organize çeviri hizmeti sunan bir yapı kurmuşlar.

Bu hizmet sayesinde pek çok akademisyenin yabancı dil bilmesine gerek kalmadan dışarıdan istediği makalelerin çevirisini elde edebildiği gibi, kendi yazdığı makalelerin çevirisi için de dil destekleri aldığı bir yapıya kavuşmuşlar.

Bu model olarak alınabilecek müthiş bir organizasyon…

Japonya’da eğitim dili Japonca olduğu gibi çoğu okulda İngilizce de öğretilmiyor. Ama çeviri işine devlet tarafından bir finansman ayrılıyor. Ve Japonların bugün bilimdeki ve dünyadaki yeri ortada.

Bu anlamda Türk bilim dünyasının yabancı dil gerekliliğini ortadan kaldırmaya başlamakla İngilizce’nin otoritesini sorgulamasının zamanı geldi de geçiyor bile…

İngilizce’nin iş bulmayı kolaylaştırdığı, teknolojinin dili, prestij unsuru olduğu yönündeki sistematik emperyalist propagandayı sarsacak kapsamlı, stratejik önlemler gerekiyor.   

YÖK bundan birkaç sene önce yeni açılan üniversitelerin akademisyen ihtiyacını karşılamak için ÖYP (Öğretim Üyesi Yetiştirme Programı) adı altında yeni bir uygulamayı hayata geçirmişti.

Buna göre dil yeterliliği olmasa bile YÖK bursuyla bir iki yıl içinde dil barajını geçmek şartıyla yüksek lisans ve doktora imkanı sağlanıyordu.

Ancak bu kez de dil barajını istenen sürede geçemeyenler bu programdan atıldılar.

Son üç yıl içinde ÖYP’den atılan araştırma görevlisi sayısı ile devam edebilen öğrenci sayısı kaçtır?

Bu sorunun cevabı bile akademisyenlerin içine düştüğü hazin durumu anlatmaya yetecektir.