DURUM: “önce ekonomi” deniyor. Ekonominin şartı istikrardır. Anayasa Mahkemesi kararı gösteriyor ki milli irade tek oyla ters dönecek duruma gelmiştir. İstikrarsızlığın, devamlı tehdit halinde kalması, doğmasından kötüdür. Doğsa tedavi edilir. Zaten bu hal, 367 kararına karşı millet kararlılığını tekrarlatmamak içindir.
öNCELİKLİ İŞ: Yıllardan beri sözü edilen demokratik bir anayasadır. Bu adım atılamazsa iktidar tutsaklaşmış olur ki, milli irade kendine yeni yol arar.
Bilginin yaygınlaşması ve globalleşen dünya şartları, yönetimde etkinlik ve özgürlükleri halkın lehine artırmayı zaruri kılmaktadır. çağın bu gereğine sahiplenen siyaset, milletine ileri bir dinamizm kazandıracak ve milletler yarışında öne geçirecektir. Senato bu konuda önemli bir imkandır.
Anayasa Mahkemeleriyle demokratik rejimlerin korunamadığı, yaşanan ve bilinen bir gerçektir. önemli meselelerde hakimlerin, ancak adil iktidar ve sağlıklı siyaset dönemlerinde vicdanlarına ve hukuka dayanarak hüküm vermek imkanına sahip olabildikleri her çağın değişmeyen gerçeğidir. Darbecilerin, anayasa ve kanun tanımayan hangi önemli emri adalet engeline takılmıştır.
Anayasa Mahkemelerinin oluşmasındaki nazari gerekçeler aşılırsa, bunun asıl sebeplerinin çok daha farklı olduğu ve siyasetin gücü, derinliği ve koruma kalkanı oluşturma gibi sebepleri de içerdiği fark edilecektir.
Milli iradenin egemenlik hakkını, daha sağlıklı bir yapıya kavuşturmak ve geliştirmek, kendi kendini kontrol edecek yeni siyasi mekanizmalara sahip olmasıyla mümkündür. Globalleşme çağının gereği de budur. Bu gelişim istikametinde önemli bir adım, özellikle büyük ülkelerde senatodur.
DENEYİM: Türkiye 20 yıllık senato deneyiminden yararlanmalıdır. Senatörler aynı adaylık sistemi ile aynı seçim bölgesinden seçildiler. 40 yaş ve üniversite şartı, çoğu milletvekilinde de tabii olarak vardı. 38 tabii senatör (MBK), 15 Cumhurbaşkanı kontenjanı milli iradeyi yozlaştırıyordu.
TüRKİYE’NİN öZELLİĞİ: Türkiye, büyük cihan imparatorluğunun itibarlı varisi olarak, İslâm dünyası, Türk dünyası ve sahip olduğu büyük potansiyelle, dünya siyasetinde önemli bir aktör olmakla sorumludur.
Büyük devletler için, özellikle dost ve toplum yakınlığı olan ülkelerle sosyal, siyasi, ekonomik ilişkilerin güçlendirilip geliştirilmesinde senatör ve eski siyasiler önemli imkanlardır. Bakan ve milletvekili, icranın her gün yenilenen ihtiyaçlarına cevap vermek sorumluluklarıyla Ankara bağımlılıkları fazladır. Ayrıca bakan ziyaretlerinde protokol öne çıkmakta ve her sözü ülkeyi bağlayıcı olmaktadır. Diğer siyasilerin yanlışları kayda girmemekte, oluşturdukları müspet gelişmeler üzerinden önemli atılımlar imkanı doğmaktadır.
Anayasa Mahkemesi ve özerk Kurumlar gibi demokratik yapıyı geliştirmek için düşünülen konularda senato önemli bir imkan olarak yapılandırılabilir.
SENATO FARKLI SEçİLMELİ, GüçLü OLMALI: Türkiye, 500.000 nüfuslu 150 bölge ve her bölge için tek senatör olmak üzere 3 turlu, tek dereceli ve ekseriyet usulüyle seçilmelidir. Bu seçim sistemi çok şeyi halledecek bir imkandır.
Elbette dünyadaki mevcut uygulamalardan yararlanılmalı ancak kendimizi, mevcut modellerle sınırlamamaya, global çağın gereklerine dikkat ederek, daha ileri adımlar atmaya dikkat edilmelidir. Millet iradesi, kendi gücünü kullanmakta ve kontrol etmekte yeterli olmalıdır. Global çağ bunu gerektirecektir.