"Temsilde adalet, yönetimde istikrar" ölçüsü sloganlaştI, takdir siyasetten yargIya kayabilir. Denge bozulursa, istikrarsIzlIk doğar. Bu nedenle geçen yazIda, Türkiye milletvekilliği ve seçim ittifakIna işaret etmiş, senato konusu bugüne kalmIştI.
TÜRKİYE İÇİN SENATO GEREKLİDİR:
Küçük ülkelerde senato’ya gerek yoktur. 1961 anayasasInda da gerek yoktu. Ülkeyi düşmanlarla çevrili, milleti iç düşman olarak gören darbecilerin dar ve karanlIk dünyasInda iktidar için iç düşman ve iç çekişme yeterli idi. BaskIcI tek parti mirasI ve değiştirilemez şartlanmIşlIğI yeterli idi.
Globalleşme, dünyayI küçülttü. Hiçbir millet ve devlet, kaplumbağa gibi, kafasInI kabuğu içine çekerek kalamaz. FarklIlIklarInI koruyarak dünyaya açIlacak. Dünya ile ilişki ve dengeler giderek daha da önem kazanIyor. Özellikle büyük devletler, siyasi kadrolarInI buna göre genişletmek ve güçlendirmek zorundadIrlar. Bu konuda senato önemli bir ihtiyaçtIr. Bu gelişmede meclisler arasI bütünlük denge korunarak senatoyla dIş ilişkiler daha da güçlenecektir. Senato gereği üzerinde henüz kamuoyu fikri hazIrlIğI yapIlmamIşsa da önemli ve ileri bir gereklilik olmasI nedeniyle tartIşIlmasI fazla zaman gerektirmez.
Türkiye, tarihi, sahip olduğu değer ve deneyimler; stratejik konumu, kendine yönelik beklentiler; İslam ve Türk dünyasI ve tüm insanlIğI yaratIlIşta kardeş bilen inancI, ahlak, erdem ve değerleriyle bugün dIş politikasInI oturttuğu "komşularIyla ve dünya ile sIfIr problem" şeklindeki aydInlIk dIş politikasIna yardImcI bir senatoya sahip olmasI önemli bir imkan ve gerekliliktir.
Tarih boyunca devlet yönetimi, yüce ve en güvenilir bir meslektir. Ne var ki BatI inhisarInda kalan demokratik sistem, birçok ülkede halktan uzaklaştIrIlmIş, güçlüler, kurumlar ve özellikle evrensel gizli örgüt etkisi sistemi de yozlaştIrarak payInI artIrmIştIr. (Demos=halk+kratüs=iktidar)I hedefleyen demokrasi, (Plütos+demos+kratüs; Plütodemokrasi, (Seçkin+halk+iktidar) sInIrInI aşamamIştIr. Bu yozlaşma nedeniyle bazI ülkeler demokrasileri için Amerika’dan süper bakan ithal etmekte; bazIlarIna da ABD, zorla devlet başkanI ihraç eder duruma gelinmiştir. Darbeler ve darbe sever parti utanmazlIklarI bu yozlaşmanIn zehirli mantarlarIdIr. Siyasetin itibar ve güven kaybI bundandIr. Millet adayInI tanIyarak seçerse yanIlgI azalIr. Yalan ve iftiralarla, çIkarcIlar lehine yIpratIlmak istenen siyasiler, seçmenleri tarafIndan korunur. Cumhuriyet’in, "Bahçe Müftüsü keçi çaldI" iftirasI nasIl ters tepmişti.
SENATO SEÇİMİ VE GÖREVİ:
Dünyadaki senato tecrübesinden elbet ibret alInacak. Model ve taklit olmamalI. Çağ değişti. Daha ileri bir statü hedeflenmelidir. Türkiye'de, 500.000 nüfuslu 150 seçim bölgesi oluşturup, iki turlu seçimle 150 senatör seçilmelidir.
Senato, Anayasa Mahkemesi ve özerk kurum ihtiyacInI azaltmalIdIr. DIş ilişkilerde, senatör ve eski parlamenterlerden daha fazla yararlanma esas alInmalIdIr.
İSTİKRAR İÇİN ÖNEMLİ BİR İMKANDIR:
Türkiye’nin bugünkü şartlar itibariyle en önemli gereklerinden birisi, "yönetimde istikrar"dIr. İki turlu çoğunluk sistemiyle seçilen senato, güven oylamalarIna katIlan bir statüyle, çoğunluğun iradesini yansItan, doğrudan halka dayanan güçlü bir kurum olacaktIr. Bu takdirde genel seçimlerde barajIn düşük tutulmasI, daha çok partinin Meclis'e taşInmasI, tecrübe kazanIp ehliyet veya ehliyetsizliğini göstermesi, "temsilde adalet" konusu, istikrarsIzlIğa neden olup, millet hizmetine engel teşkil etmeyecek, suni çözümlere de gerek kalmayacaktIr.