Barış Yazıları-15

Siyasetçilerin bir kısmı ve bazı liderler seçim dönemlerinde niçin daha çok yalan söyler? Niçin rakiplerini yıpratmak için ‘en kötü yalancılık’ olan iftiraya tevessül eder? Niçin yapamayacağı sözler verir, yerine getiremeyeceği vaatlerde bulunur? Propaganda sadece ‘cerbeze’ ile mi olur? İnsanı en çok yozlaştıran ve karakterini iflasa sürükleyen yalan olduğu halde, siyasi parti liderlerinin yalanı meslek edinmesi toplumu yozlaştırmaz mı? Yalan üzerine dönen siyaset canavar değil midir? Böyle bir siyaset şeklinin cârî olduğu ve toplumsal güvenin yerle bir olduğu bir toplumda ‘barış’ inşa edilebilir mi?  

Cevaplar soruların içinde saklı…

İç siyasette ve uluslararası ilişkilerde ‘yalan’ liderlerin sıkça başvurdukları bir yol maalesef…

YALANCI LİDERLER

Uluslararası siyasette bunun en acı ve en yakın örneğini 2003 Irak işgali öncesinde yaşadık. Bush ve ekibi tüm dünyayı Saddam Hüseyin’in kimyasal silahlara sahip olduğuna inandırıp bugüne kadar uzanan bölgesel kaosun temellerini attı. Siyasi tarih benzer bir çok yalan üzerine bina edilen politika örnekleriyle dolu… 

“İsrail Lobisi” kitabının da yazarı olan Chicago Üniversitesi’nden John J. Mearsheimer, “Liderler Neden Yalan Söyler?” (Küre Yay., 2012) (Why Leaders Lie: The Truth About Lying in International Politics) isimli kitabında liderlerin uluslararası yalanlarını ‘stratejik yalanlar’ ve ‘bencil yalanlar’ olarak ikiye ayırır. Yazar, liderlerin dış politikadan çok kendi halklarına karşı dürüst davranmadığını söyler ve yalancı liderlerin iddialarının doğruluğu hakkında hiçbir şüpheye meydan vermeyecek tasarlanmış asılsız iddialarda bulunduklarını ifade eder. Korku tellalığı, stratejik kılıflar, milliyetçi efsaneler, liberal yalanlar, âdi kılıflar Mearsheimer’in örneklerle ele aldığı diğer yalan türleri… 

AHLÂK-I ALÂÎ OKUMA VAKTİ

Siyasetnâmelerimizde ahlâklı idarecilerin vasıflarına, faziletlere ve reziletlere genişçe ve derinlikli bir şekilde yer verilir. Şu sıralar siyasi parti liderleri ve milletvekili adayları başta olmak üzere tüm siyasetçilere birer siyasetnâme okutmakta fayda var. Kınalızâde Ali Efendi’nin (v: 979, 1572) Ahlâk-ı Alâî isimli eseri bunların başında geliyor… 
Kınalızâde, ‘erdemli ülke’nin halkını beş kısıma ayırır: 1- Erdemliler (Efâdıl), 2-Hatipler (Zü’l-elsine), 3- Ölçücüler (Mukaddirler), 4- Gaziler ve Mücahidler, 5- Mal Sahipleri (Erbab-ı Emvâl)  

Erdemli ülkede bu sınıfların yanısıra işe yaramayan faydasız otlar gibi ‘türediler’ de vardır. ‘Yalan’a en çok da bu sınıflar başvurur; türedilerden kurtulmak veya türedilerin ıslahı toplumsal barışın tesisi için olmazsa olmaz bir şart…
Kim bu ‘türediler’ peki? Kınalızâde şöyle sıralamış: 1- İkiyüzlüler (Mürâiler), 2- Tahrif edenler (Muharrifler), 3- İsyancılar (Bâgiler), 4- Dinden çıkanlar (Mârikler), 5- Şaşırtıcılar (Muğalatacılar)

Türkiye’de bu sınıfların yani türedilerin kimlere tekabül ettiğini tespit etmek size kalmış… 

Seçimlere 24 gün kala bu türedileri basîretle tespit edip ona göre davranmakta fayda var. 

Ülkenin iç barışı bu türedilerin şerrinden emin olmaya bağlı çünkü…